Bildung in beroepsonderwijs: een mixed methods onderzoek naar de voorbeeldfunctie van vmbo-docenten

In de recente onderwijstheorie en -praktijk heeft bildung een opmerkelijke heropleving doorgemaakt. Er is veel geschreven over het belang en de betekenis van bildung, maar er is weinig bekend over hoe docenten concreet aandacht besteden aan bildung in hun les. Bovendien is onderbelicht gebleven wat bildung voor het (voorbereidend) middelbaar beroepsonderwijs betekent. In deze bijdrage presenteren we de resultaten van een multi-method ontwikkel- en onderzoeksproject. Daarin ontwikkelden vmbo-leraren (n=30) in vier professionele leergemeenschappen bildende lesontwerpen en experimenteerden ze hiermee in hun school (n=16). Hierbij lag de focus op hoe leraren een voorbeeldfiguur van bildung (kunnen) zijn voor leerlingen. In de presentatie gaan we dieper in op de resultaten van ons onderzoek. Deze werpen licht op de vraag wat er gebeurt met de idealen over bildung van vmbo-docenten die deelnamen aan de professionele leergemeenschap. Via een curriculumstudie brachten we hun idealen in kaart (vragenlijst), hoe ze daar aandacht aan willen besteden (geschreven lesontwerpen), hoe ze die lessen geven (observaties), daarop terugkijken (interviews) en hoe dit door leerlingen wordt ervaren (focusgroepen). We gaan in op de vraag hoe leraren beter voorbereid kunnen worden op de obstakels die ze tegenkomen als ze willen dat hun bildungidealen ten goede komen aan leerlingen.