Kritische geletterdheid: elkaar ontmoeten via young adult literatuur

Kritische geletterdheid is een benadering in de (jeugd)literatuur, waarbij expliciet wordt gekeken naar macht en machtsrelaties in verhalen. Verhalen zijn namelijk nooit neutraal. Lezers met een kritisch geletterde houding stellen vragen met betrekking tot macht, taal en identiteit bij het lezen van verhalen (Rogers & Wetzel, 2014). Met andere woorden, zij lezen niet alleen het woord, maar ook de wereld in teksten (reading the word and the world (Janks, 2013)).

Op Hogeschool IPABO willen we studenten, aankomend basisschoolleerkrachten, graag helpen bij het ontwikkelen van een kritisch geletterde houding. Dit gebeurt bijvoorbeeld aan de hand van boekenclubs (Boerma & Leijgraaf, in voorbereiding) en door met studenten (les)activiteiten te ontwikkelen bij boeken om de kritische geletterdheid van de kinderen in hun klas te stimuleren (zie bijvoorbeeld Boerma & Boland, 2022).

In deze bijdrage gaan we graag met opleiders in gesprek om ook hun kritische geletterdheid te stimuleren. We doen dit aan de hand van fragmenten uit young adult literatuur. Op deze manier hopen wij opleiders aan het denken te zetten over de manier waarop zij een kritisch geletterde houding kunnen aannemen in hun opleidingsonderwijs en hoe zij hun studenten kunnen aanmoedigen ditzelfde te doen.