Velon-Velov Congres 2025

Parallelsessies

Parallelsessies

Tijdens de parallelsessies kun je kiezen uit bijna 300 bijdragen. Deze bijdragen zijn verdeeld over negen rondes.

De sessierondes hebben een duur van 45 minuten waarin één presentatie is ingedeeld. Symposia zijn ingedeeld in twee aansluitende parallelsessierondes. Vanwege de zaalwissel tussen deze rondes is de totaal beschikbare tijd 105 minuten voor een symposium.

Toelichting op het onderstaande programmaschema:

Zoek

Gebruik het zoekveld bovenaan om sessies te zoeken op trefwoord, de naam van een spreker of het abstractnummer.

Blader

Je kunt door alle sessies bladeren door op een van de dagen te klikken. Wanneer je op een specifieke sessie klikt, wordt de bondige abstracttekst weergegeven. Door nogmaals op de sessie te klikken, vouwt de tekst weer in.

Kies

Je kunt interessante sessies selecteren door op de ster in de linkerbovenhoek te klikken. De ster wordt dan geel.

De geselecteerde favorieten kun je bekijken door naar op de knop ‘Toon mijn keuzes’ rechtsboven te klikken. Als je alle sessies opnieuw wil bekijken, klik dan op ‘Toon/verberg alles’. 

De selectie garandeert geen plek; alle sessies zijn op basis van wie het eerst komt, het eerst maalt. Het schema gebruikt cookies om je geselecteerde sessies te onthouden voor wanneer je op een later moment terugkeert naar de pagina.

Tijdschrift voor Lerarenopleiders

Als je zoekt op Tijdschrift voor Lerarenopleiders, vind je alle presentaties over onderzoeken of praktijkvoorbeelden die zijn beschreven in artikelen die geaccepteerd en/of gepubliceerd zijn in het Tijdschrift voor Lerarenopleiders.

Themagroepen

Flexibele opleiders
242 – Leven Lang Ontwikkelen, Good practices vanuit drie onderwijsregio’s.
Parallelsessies 3, maandag 10 maart 2025, 14:15 – 15:00 uur

Lesson Study
531 – Speels kennismaken met Lesson Study
Parallelsessies 3, maandag 10 maart 2025, 14:15 – 15:00 uur

Samen opleiden
304 – Signaalfunctie van boundarycrossers: hoe blijf je een bewegingmaker?
Parallelsessies 4, maandag 10 maart 2025, 15:30 – 16:15 uur

Passend en Inclusiever Onderwijs en Lerarenopleidingen
538 – Passend en Inclusiever Onderwijs en Lerarenopleidingen
Parallelsessies 7 & 8, dinsdag 11 maart 2025, 11:15 – 13:00 uur

Lesson Study
533 – Lesson Study voor teamleren op het gebied van wiskundedidactiek
Parallelsessies 9, dinsdag 11 maart 2025, 14:00 – 14:45 uur

Onderwijsraad

343 – Bekwaamheid beter borgen door specifiekere bekwaamheidseisen (deel 1) Parallelsessies 6, dinsdag 11 maart 2025, 10:00 – 10:45 uur

551 – Bekwaamheid beter borgen door vergelijkbare eindtoetsing (deel 2) Parallelsessies 7, dinsdag 11 maart 2025, 11:15 – 12:00 uur

maandag 10 mrt 2025

11:30 – 12:15 Parallelsessies 1

Ontwerpen van formatief handelen

Workshop (45 minuten)493Janneke Van der Steen, HAN University of Applied Sciences, Nijmegen, Nederland Maastricht University, Maastricht, Nederland

02. Veder Roomma 11:30 – 12:15

Tijdens deze workshop nemen we je stapsgewijs mee in een werkwijze die helpt om formatief handelen te ontwerpen op zo’n manier dat het doelgericht en in samenhang kan worden ingezet om het leren van leerlingen/studenten te ondersteunen. De werkwijze is het resultaat van een vierjarig ontwerponderzoek en promotietraject.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Formatief handelen

Samen Leren, Samen Leiden: Studenten als Partners in curriculum ontwikkeling

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)518Manon Joosten, Hogeschool Inholland, Amsterdam, Nederland; Rutger Kappe, Hogeschool Inholland, Haarlem, Nederland

03. Mees Room IIma 11:30 – 12:15

Ontdek hoe het “Students as Partners” model onze lerarenopleiding transformeert door studenten actief te betrekken in curriculumontwikkeling en leiderschap. In deze interactieve sessie delen we ervaringen, successen en uitdagingen rondom co-creatie en zelfregie én gaan we samen op zoek naar manieren om onderwijs écht samen vorm te geven.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Leiderschapsontwikkeling, Student as Partners

Woorden én daden: Studenten verkennen het beroepsbeeld van de inclusieve leraar.

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)498Karen Slot, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Shyrin Hornberger, Opleidingsschool VOvA, Amsterdam, Nederland; Herald Hofmeijer, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Anton Okkels, Ihub, Amsterdam, Nederland; Erik Van Caem, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Charissa Doelwijt, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland

04. Mees Room Ima 11:30 – 12:15

Om een bijdrage te leveren aan het toerusten van studenten van lerarenopleidingen op inclusief onderwijs staan in dit praktijkvoorbeeld extra onderwijsactiviteiten voor studenten centraal.

Deze zijn ontwikkeld door opleidingsscholen en HvA.

De activiteiten: Schoolgroepbijeenkomsten over de inclusieve leraar, werkbezoeken aan vso, workshops voor lerarenopleiders.

Hierover gaan we graag in gesprek!

Het onderzoek of praktijkvoorbeeld uit het voorstel is beschreven in een artikel dat is geaccepteerd door of gepubliceerd in het Tijdschrift voor Lerarenopleiders.

2. Kansrijke schoolloopbanen, Tijdschrift voor Lerarenopleiders
Drie extra onderwijsactiviteiten, Inclusief onderwijs, Opleidingsscholen en lerarenopleiding

Speelruimte. De pedagogische kracht van de levende praktijk

Workshop (45 minuten)140Hester IJsseling, Thomas More Hogeschool, Rotterdam, Nederland Basisschool Bavokring RVKO, Rotterdam, Nederland

05. Penn Room IIma 11:30 – 12:15

Lectoraat Professionaliseren met hart en ziel (Thomas More Hogeschool Rotterdam), is een

ervaringsgericht onderzoekscollectief van leraren en lerarenopleiders olv lector Hester IJsseling,

focussend op de pedagogische dimensie. In deze workshop gaan we in op teacher leadership en de speelruimte waarin leraren kunnen inspelen op onverwachte gebeurtenissen.

4. Regie, autonomie en leiderschap
speelruimte, teacher leadership

Vergroot de Sense of Belonging: drie praktische manieren om dit te doen in de klas!

Workshop (45 minuten)40Fadie Hanna, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland

06. Penn Room Ima 11:30 – 12:15

Ontdek tijdens deze interactieve sessie hoe je als mbo-docent praktische en direct inzetbare pedagogische methoden kunt gebruiken om het gevoel van verbondenheid en inclusiviteit in je klas te vergroten. Gezien de uitdagingen rond studentveiligheid en motivatie, biedt deze bijeenkomst waardevolle handvatten om een veilige en plezierige leeromgeving te creëren.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Praktijkgericht, Sense of belonging

De stem van de leerling ontdekt vanuit verbeelding.

Workshop (45 minuten)200Ingrid Paalman-Dijkenga, Viaa, Zwolle, Nederland; Elske Brouwer, Viaa, Zwolle, Nederland

07. Leeuwen Room IIma 11:30 – 12:15

In deze workshop ontdek je de waarde van luisteren naar het kind. Vanuit onderzoek naar de stem van de lerende is aan de hand van tekenprenten gewerkt met leerlingen in verschillende basisscholen. Didactiek en pedagogiek van het werken met prenten staat centraal. Interactief aan de slag met de prenten.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Identiteitsontwikkeling, Stem van de leerling, Verwondering

Generatieve AI vanuit waardenperspectief: inzetten, beperken of weigeren?

Workshop (45 minuten)371Carmen Tuma, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland

08. Leeuwen Room Ima 11:30 – 12:15

In deze workshop gaan onderwijsprofessionals met elkaar in gesprek over weloverwogen inzet van generatieve AI. Met welke waarden wil je rekening houden bij het wel of niet inzetten van deze tool? Dit inzicht helpt leraren en lerarenopleiders die bewuster om willen gaan met technologie om digitaal autonoom te handelen.

3. Digitalisering en onderwijs
AI, ethiek

Samen flexibel opleiden met leeruitkomsten

Workshop (45 minuten)268Miranda Timmermans, Marnix Academie, Utrecht, Nederland; Gea Spaans, Platform Samen Opleiden & Professionaliseren, Utrecht , Nederland; Bernadette Laudy, NHL Stenden, Leeuwarden, Nederland; Rian Hendriks, Platform Samen Opleiden & Professionaliseren, Utrecht , Nederland

09. Goudriaan Room IIma 11:30 – 12:15

Partnerschappen gaan de komende jaren vorm geven aan samen flexibel opleiden met leeruitkomsten (LUKs), om zo maatwerk voor elke (aanstaande) leraar te realiseren. In deze workshop delen en bespreken we de opbrengsten die opleiders uit scholen en opleidingen hebben ontwikkeld in het LUKs-Lab.

4. Regie, autonomie en leiderschap
leeruitkomsten, samenhangend curriculum

Hoe kunnen leraren thuistalen benutten om rekenen-wiskunde te leren?

Onderzoekspresentatie (45 minuten)386Alexander Schüler-Meyer , Technische Universiteit Eindhoven; Eindhoven School of Education, Eindhoven, Nederland

10. Goudriaan Room Ima 11:30 – 12:15

Om betekenis te geven gaan leerlingen vanuit informele reken-wiskunde in hun alledaagse (thuis)taal over naar het begrip van formele concepten en procedures, inclusief de vaktaal om over deze concepten en procedures te communiceren. Het concept “betekenisvolle taal” is geïntroduceerd om beter te doorgronden hoe taal deze betekenisgeving aan rekenen-wiskunde ondersteunt.

Het onderzoek of praktijkvoorbeeld uit het voorstel is beschreven in een artikel dat is geaccepteerd door of gepubliceerd in het Tijdschrift voor Lerarenopleiders.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek, Tijdschrift voor Lerarenopleiders
betekenisgeving in rekenenwiskunde, meertalig onderwijs

Langstudeerders en uitstelgedrag: woorden én daden!

Workshop (45 minuten)448Evert Helfferich, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland

11. J.F. Staal Roomma 11:30 – 12:15

De smartphone zorgt in het onderwjs voor veel afleiding. Deze en andere afleidingen leiden er toe dat studenten en docenten taken uitstellen. In de workshop ontdekken deelnemers welke oorzaken bij hun studenten en bij zichzelf tot uitstel leiden. In het tweede deel gaan deelnemers bezig met mogelijke oplossingen.

4. Regie, autonomie en leiderschap
gewoontes, langstudeerders, uitstelgedrag

Culturele responsiviteit in het onderwijs: waarom en wat vraagt het van ons als lerarenopleiders?

Workshop (45 minuten)328Sabrina Alhanachi, Stichting NIVOZ, Rotterdam, Nederland

12. Blue Roomma 11:30 – 12:15

Het ontwikkelen van culturele responsiviteit (CR) kan leraren helpen om beter om te gaan met de uitdagingen die zij ervaren in diverse onderwijscontexten. CR is een onderwijsbenadering die de achtergrond van leerlingen als een bron voor leren ziet. Maar… waarom is het belangrijk en wat vraagt het van de lerarenopleider?

2. Kansrijke schoolloopbanen
Cultureel responsief lesgeven, kansen(on)gelijkheid

Kritisch kijken in de klas: historisch bewustzijn & kritisch denken via audiovisuele bronnen

Onderzoekspresentatie (45 minuten)435Fien Lauwaerts, Arteveldehogeschool, Gent, België; Sofie De Beer, Arteveldehogeschool, Gent, België

14. Van Walsum Roomma 11:30 – 12:15

Onderzoekers van Arteveldehogeschool onderzochten samen met meemoo hoe leerkrachten audiovisuele historische bronnen effectief kunnen inzetten om kritisch denken en historisch bewustzijn bij leerlingen te versterken. Ze ontwikkelden een wetenschappelijk onderbouwd didactisch kader met kijkfiches en collecties, waarmee leraren leerlingen leren audio en beelden kritisch te analyseren in onze beeldrijke maatschappij.

3. Digitalisering en onderwijs
audiovisueel, historisch bewustzijn, kritisch denken

Samen op koers: naar een afgestemd en gedragen koersplan in het partnerschap

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)331Wilke van der Molen, Scope Samen Opleiden, Zwolle, Nederland; Freek ten Klooster, Stichting VCO Hierden-Harderwijk

15. Van der Veeken Roomma 11:30 – 12:15

Scope Samen Opleiden is een partnerschap van 21 PO-besturen en Hogeschool Viaa. We ontwikkelden een gemeenschappelijk koersplan, gebaseerd op het kwaliteitskader en schoolontwikkelthema’s, met het thema ‘Anders Kijken, Denken, Doen’ als uitgangspunt.

4. Regie, autonomie en leiderschap
koersplan, kwaliteit

Burgerschapsopdracht vanuit verschillende perspectieven

Rondetafelgesprek (45 minuten)529Marietje Beemsterboer, Hogeschool Inholland, Alkmaar, Nederland; Luuk Kampman, SLO, Amersfoort, Nederland; Eline Veldt, Hogeschool Inholland, Den Haag, Nederland; Mascha Enthoven, Hogeschool Inholland, Haarlem, Nederland

16. Captain’s Loungema 11:30 – 12:15

Burgerschapsonderwijs is een ‘hot topic’. Welke dilemma’s ervaren leerkrachten op basisscholen met een al dan niet sterk religieuze identiteit rond de burgerschapswet en hoe gaan ze daar in de praktijk mee om? Deze workshop onderzoekt het wettelijk kader rondom burgerschap en bekijkt met de deelnemers de burgerschapsopdracht vanuit verschillende perspectieven.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Didactisch handelen, Pedagogische Opdracht

Samen professionaliseren in netwerken: wie is in the lead?

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)381Maaike Vervoort, Hogeschool Saxion, Enschede, Nederland; Christine Kemmeren, Hogeschool Saxion, Enschede, Nederland

17. Van Oldenbarnevelt Roomma 11:30 – 12:15

Dit praktijkvoorbeeld gaat over samen professionaliseren in netwerken. Hoe kun je hiervoor vanuit partnerschappen gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen? Materialen voor de begeleiding van starters zijn gezamenlijk ontworpen en verspreid. We delen onze aanpak van dit ontwerp- en verspreidingsproces en succesfactoren voor het samen professionaliseren van alle onderwijsprofessionals binnen netwerken.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Netwerkleren, Samen professionaliseren en professionaliseren

Van praktijkonderzoek naar onderwijspraktijk: bijdragen aan het verbeteren van het leesonderwijs

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)299Inouk Boerma, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland; José Smeets, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland; Martin Schilder, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland; Marlies Tol-Schilder, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland

18. Diamond Room Ima 11:30 – 12:15

Binnen de afstudeerrichting Lezen op Hogeschool IPABO (gestart in 2023/2024) schrijven studenten een afstudeeronderzoek over een leesdomein naar keuze dat aansluit bij hun basisschoolgroep. Twee recent afgestudeerde leerkrachten presenteren ter illustratie hun afstudeeronderzoek. Hoe zorgen we ervoor dat de resultaten van hun onderzoek de weg naar de praktijk vinden?

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Leesonderwijs, Praktijkonderzoek

Met Onderzoekend Vermogen toewerken naar Verantwoordingskracht voor leerkrachthandelen

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)348Maaike Zeguers, Hogeschool Inholland, Haarlem, Nederland

19. Diamond Room IIma 11:30 – 12:15

De kwaliteit van het onderwijs valt of staat bij de kwaliteit van de leerkracht. Maar hoe leiden we leerkrachten op die zich kunnen verhouden tot de huidige druk op onderwijskwaliteit? In deze workshop bespreken wij hoe leerkrachten middels een narratief van hun handelen de kwaliteit van hun onderwijs verantwoorden.

4. Regie, autonomie en leiderschap

Verdiepende internationale perspectieven op professionalisering rond sense of belonging

Rondetafelgesprek (45 minuten)443Martine van Rijswijk, Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland; Randy Samyn, KU Leuven, Leuven, België; Evelien Flamez, KU Leuven, Leuven, België; Chidia Ari, KU Leuven, Leuven, België

21. Van der Werff Studioma 11:30 – 12:15

Een werkgroep van het internationale Teacher Education Network bundelt bestaande professionaliseringsactiviteiten over het bevorderen van sense of belonging in scholen. Tijdens deze ronde tafel luisteren we naar tekorten en kansen die lerarenopleiders ervaren. We bespreken bestaande initiatieven, verdiepen deze en verkennen kansrijke, nieuwe activiteiten.

2. Kansrijke schoolloopbanen
internationalisering

De begeleidende rol van de lerarenopleider bij een reflectief proces tot professioneel handelen

Rondetafelgesprek (45 minuten)405José Middendorp, José Middendorp, Roden, Nederland; Roos Spijkerman, Roos Spijkerman, Wolvega, Nederland

22. Van der Mandele Studioma 11:30 – 12:15

Lopend onderzoek naar de betekenis van de reflectieve werkvorm ‘de spiegelbrief’ gericht op de professionele ontwikkeling van de leraar, wijzen naar het vergroten van inzicht voor de student in het eigen handelen en dat van de ander. De begeleidende rol van de lerarenopleider wordt in een rondetafelgesprek nader verkend.

4. Regie, autonomie en leiderschap
reflecteren, rol lerarenopleider, spiegelbrief

Woorden die werken: een arts-based verkenning naar inclusief taalgebruik in onderwijs

Workshop (45 minuten)239Elke Emmers, Universiteit Hasselt, Diepenbeek, België

24. New York Room Ima 11:30 – 12:15

Deze workshop sluit aan bij het congresmotto “Woorden én daden” en verkent hoe termen in onderwijscontexten, zoals ‘kwetsbare leerlingen’ invloed hebben op ons denken en handelen. Aandachtig kijken naar deze woorden is een voortdurende oefening. Taal verandert voortdurend en is onderhevig aan (sociale, politieke, economische) veranderingen in de samenleving.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Artsbased research, Inclusief taalgebruik, Onderwijspraktijk

Social media en de docentinfluencer in de klas: Hoe blijven pedagogische waarden centraal staan?

Rondetafelgesprek (45 minuten)195David van Alten, Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland; Saro Lozano Parra, Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland

25. New York Room IIma 11:30 – 12:15

In deze rondetafelsessie verkennen we de spanning tussen digitalisering en pedagogisch handelen in de klas. We bespreken de impact van social media, de rol van docentinfluencers, en de impact op het opleiden van docenten. Samen met de deelnemers onderzoeken we mogelijke onderzoeksvragen om dit fenomeen beter te begrijpen en onderzoeken.

3. Digitalisering en onderwijs
Docentinfluencer, Pedagogische waarden, Social media

Samenwerkend leren in de lerarenopleiding capteren via vragenlijst en BSL-tool

Onderzoekspresentatie (45 minuten)479Stijn Coussement, Hogeschool VIVES , Kortrijk, België

26. Tokyo Roomma 11:30 – 12:15

Hogeschool VIVES ontwikkelde een vragenlijst en BSL-tool om de kwaliteit van sociale interacties bij groepswerk in de lerarenopleiding te meten. De vragenlijst, gebaseerd op vier dimensies van samenwerkend leren, bleek betrouwbaar en valide, en kan docenten en studenten helpen bij het verbeteren van samenwerking en het geven van gerichte feedback.

3. Digitalisering en onderwijs
tool, vragenlijst

Reflectieradar: zicht op jouw professionele ontwikkeling

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)303Shirine Bousaid, Hogeschool KPZ, Zwolle, Nederland; Grethe Koster, Hogeschool KPZ, Zwolle, Nederland

Hal – Dome 1ma 11:30 – 12:15

De Reflectieradar laat (aanstaande) leraren zicht krijgen op hun professionele ontwikkeling. We gaan in op de tool zelf, de inzet ervan in de voltijdpabo op Hogeschool KPZ en de ervaringen van hogeschooldocenten en studenten. Maar ook: hoe kunnen we de kwaliteit van het nagesprek waarborgen?

4. Regie, autonomie en leiderschap
(aanstaande) leraren, Professionele ontwikkeling

Interprofessionele samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp voor kwetsbare leerlingen

Onderzoekspresentatie (45 minuten)147Carla Geveke, Hanzehogeschool Groningen, Groningen, Nederland

Hal – Dome 2ma 11:30 – 12:15

Interprofessionele samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulpverlening is nodig om inclusiever onderwijs te realiseren voor kwetsbare leerlingen. Op basis van literatuur en focusgroepgesprekken is een overzicht gecreëerd van knelpunten en succesfactoren met betrekking tot interprofessioneel handelen, pedagogisch-didactisch handelen en organisatorische factoren. Hiermee kan de (opleidings)praktijk belemmeringen identificeren en verbeterplannen opstellen.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Interprofessioneel samenwerken, kwetsbare leerling, onderwijs en jeugdhulpverlening

Verborgen waarden zichtbaar maken bij het reken-wiskundeonderwijs in de lerarenopleiding

Onderzoekspresentatie (45 minuten)326Willemien Eikelboom, Hogeschool KPZ, Zwolle, Nederland; Ronald Keijzer, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland; Jeroen Van Rumpt, Driestar educatief, Gouda, Nederland; Janneke Buikema-Visscher, NVORWO, Meppel, Nederland

Hal – Dome 3ma 11:30 – 12:15

In dit onderzoek kijken we naar de waarden die een rol spelen in de reken-wiskundelessen van lerarenopleiders en pabo-studenten. We onderzoeken hoe waarden zichtbaar worden in de praktijk. Bewustwording geeft lerarenopleiders en studenten de mogelijkheid om het reken-wiskundeonderwijs expliciet te verbinden met burgerschapsvorming en de ontwikkeling van persoonlijke waarden.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
burgerschap, rekenenwiskunde, waardengedreven

Rondetafelgesprek: Implementatie curriculumherziening (OCW)

Rondetafelgesprek (45 minuten)500Han Dirks, Ministerie OCW, Den Haag, Nederland; Wilco Meijer, Ministerie OCW, Den Haag, Nederland

WTC – Sydneyma 11:30 – 12:15

Informeren over en ophalen van suggesties om curriculumbewust handelen en binnen scholen te versterken in het licht van de komende curriculumherziening. Hoe kunnen lerarenopleiders, scholen en OCW samen zorgen voor een succesvolle invoering?

4. Regie, autonomie en leiderschap
Curriculumbewustzijn, Curriculumherziening

13:15 – 14:00 Parallelsessies 2

Daar zijn woorden voor

Workshop (45 minuten)426Tom Schoemaker, HAN Academie Educatie, Nijmegen, Nederland Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland

02. Veder Roomma 13:15 – 14:00

Voor elke leerkracht op elk niveau geldt dat je persoonlijke en professionele identiteit er toe doet. Maar een identiteit heeft verschillende lagen (vergelijk de ui van Korthagen) en juist die diepere lagen zijn zo moeilijk te verwoorden. Tom Schoemaker doet onderzoek naar het proces van verwoorden door studenten.

4. Regie, autonomie en leiderschap
persoonlijk interpretatiekader, persoonlijke levensbeschouwing

Toekomstbehendig ontwikkelen als leraar: niet alleen meebewegen, maar ook zelf golven maken

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)396Martine van Rijswijk, Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland; Larike Bronkhorst, Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland

03. Mees Room IIma 13:15 – 14:00

Leraar zijn en blijven vraagt meebewegen met veranderingen in het onderwijs, maar ook in staat zijn om zelf veranderingen in gang te zetten. In de keuzecursus Toekomstbehendig Ontwikkelen als Leraar van de Universiteit Utrecht dagen we studenten uit toekomstbehendig vorm te geven aan onderwijs dat hen aan het hart gaat.

4. Regie, autonomie en leiderschap
onderwijsverandering, toekomstbehendig

Oriëntatie op Onderwijs & Opvoeding: Een gemeenschappelijke module voor pedagogen en leraren in spé

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)338Sander de Folter, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Ruben Fukkink, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Marleen Hennen, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Kruyen Esther, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Marlot van der Geld, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland

04. Mees Room Ima 13:15 – 14:00

De module Oriëntatie op Onderwijs & Opvoeding laat 1000 eerstejaarsstudenten van 18 educatieve en pedagogische opleidingen interprofessioneel samenwerken. Door verbinding te zoeken tussen verschillende contexten, ontwikkelen zij vaardigheden om kansrijke schoolloopbanen voor leerlingen te creëren in diverse stedelijke onderwijssituaties, met een breed aanbod aan onderwijs en opvoeding als basis.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Interprofessionaal opleiden, Lerarenopleiding, Pedagogischdidactisch werkveld

De NOA-Mindfolio, reflecteren op professionele identiteitsontwikkeling

Workshop (45 minuten)243Pettra van Beveren, Nieuwe Opleidingsschool Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Giliam Gerardu, Nieuwe Opleidingsschool Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Gieneke Spoelstra, Nieuwe Opleidingsschool Amsterdam, Amsterdam, Nederland

05. Penn Room IIma 13:15 – 14:00

De NOA-Mindfolio is een portfolio in de vorm van een digitale mindmap. Deze methodiek om mindmapping met een portfoliofunctie te combineren, is niet alleen voor de student inzetbaar maar voor elke lerende onderwijsprofessional, van starters tot opleiders en van schoolleiding tot bestuurders.

Het onderzoek of praktijkvoorbeeld uit het voorstel is beschreven in een artikel dat is geaccepteerd door of gepubliceerd in het Tijdschrift voor Lerarenopleiders.

4. Regie, autonomie en leiderschap, Tijdschrift voor Lerarenopleiders
conceptmapping, professionele identiteitsontwikkeling, reflectie

Professionalisering van opleidingsteams: leerpaden & materialen

Workshop (45 minuten)185Hedwig de Krosse, Radboud Docenten Academie, Nijmegen, Nederland; Calijn de Jong, Radboud Docenten Academie, Nijmegen, Nederland; Gisbert van Ginkel, Radboud Docenten Academie, Nijmegen, Nederland; Lorenz Boeckhorst, Radboud Docenten Academie, Nijmegen, Nederland

06. Penn Room Ima 13:15 – 14:00

De Radboud Docenten Academie ontwikkelt leerpaden voor verschillende actoren in het voortgezet onderwijs. Deze leerpaden stimuleren door hun opzet regie, autonomie en leiderschap. In deze workshop maakt u kennis met het leerpad dat zich richt op begeleiders van docenten in opleiding en gaan we in op de bijbehorende ontwerpprincipes.

4. Regie, autonomie en leiderschap
schoolopleiders, werkplekbegeleiders

A teacher’s rider. Op zoek naar symbiose tussen architectuur en pedagogie

Workshop (45 minuten)318Ruth Stevens, Universiteit Hasselt, Diepenbeek, België

07. Leeuwen Room IIma 13:15 – 14:00

We zoeken naar de symbiose die idealiter ontstaat tussen pedagogisch-didactische principes waarnaar een leerkracht werkt, en architecturale kenmerken van de omgeving waarin hij/zij dat doet! We testen het format van een workshop die leerkrachten helpt om de kwaliteiten van de ruimtelijke leeromgeving te koppelen aan hun eigen lespraktijk.

4. Regie, autonomie en leiderschap
eigenaarschap, leeromgeving, ontwerp

Meer regie over je lessen met Open Leermateriaal

Workshop (45 minuten)383Ben Snoeijs, Techniekmaker; Nienke van Langeveld, Impuls Open Leermateriaal (IOL) , Zoetermeer, Nederland;

08. Leeuwen Room Ima 13:15 – 14:00

Wil je als (toekomstige) onderwijsprofessional je ontwerpvaardigheden vergroten, terwijl je aan je digitale vaardigheden werkt en gebruik maakt van leermateriaal van collega’s uit het hele land? Of wil je informatie over hoe je deze kennis en vaardigheden kan integreren in het curriculum van educatieve opleidingen?

4. Regie, autonomie en leiderschap
ontwerpen, regie

Aan de slag met UDL-ontwerptool INclics

Workshop (45 minuten)105Ron Barendsen, NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden, Nederland; Roelien Wierda, NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden, Nederland

09. Goudriaan Room IIma 13:15 – 14:00

Tijdens deze workshop maak je kennis met het prototype van de UDL-ontwerptool INclics. Deze online tool wordt door het team van de workshopleiders ontwikkeld om docenten concrete handvatten te bieden om hun onderwijs meer toegankelijk en inclusief te maken.

4. Regie, autonomie en leiderschap
agency, inclusie, UDL

Vormvrij portfolio afstuderen startbekwaam

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)77Mariëlle Theunissen, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland

10. Goudriaan Room Ima 13:15 – 14:00

We delen de resultaten van een pilot met tien studenten en hun begeleiders die hun portfolio afstuderen startbekwaam vormvrij hebben voorbereid. De studenten ervaren meer bezig te zijn met het aantonen van leeruitkomsten en het tonen van hun leerproces dan met het voorbereiden van het portfolio in de juiste vorm.

2. Kansrijke schoolloopbanen
afstuderen, vormvrij

Wat voor onderwijsprofessional leiden we samen op? In dialoog over het beroepsbeeld.

Workshop (45 minuten)384Evie Walsma, School of Education, Leeuwarden, Nederland; Aly Jellema, NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden, Nederland; Siebrich de Vries, NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden, Nederland; Lidewij van Katwijk, NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden, Nederland; Rene Streutker, NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden, Nederland

11. J.F. Staal Roomma 13:15 – 14:00

Bij de tweedegraads lerarenopleidingen van NHL Stenden Hogeschool hebben we een holistisch en dynamisch beroepsbeeld ontwikkeld. Tegelijkertijd is ook landelijk een nieuw Beroepsbeeld Leraar verschenen. In deze workshop zetten we ze naast elkaar, en gaan we met elkaar in dialoog over het beroepsbeeld in de context van het samen opleiden.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Beroepsbeeld

Onderwijskwaliteit; wat verstaat ú eronder?

Workshop (45 minuten)439Cora Veenman-Verhoeff , Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Rene Slootweg, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Monique Strijk, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland

12. Blue Roomma 13:15 – 14:00

Onderwijsprofessionals zijn de eerstverantwoordelijken voor het organiseren van een onderwijsprogramma dat kwalitatief zo goed is, dat studenten met plezier, succes én welzijn kunnen studeren. Maar wat verstaan we onder onderwijskwaliteit? In deze workshop presenteren we onze concept-definitie en zullen we het middels de inbreng van bezoekende onderwijsprofessionals toetsen en verrijken.

4. Regie, autonomie en leiderschap
kwaliteitsstandaarden, Onderwijskwaliteit, studiesucces

Virtuele internationale uitwisseling als duurzame en inclusieve vorm van internationalisering

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)524Anna Bosch, Netwerk CILO – Nuffic, Den Haag, Nederland

14. Van Walsum Roomma 13:15 – 14:00

Virtuele uitwisseling is een duurzame en inclusieve vorm van internationaliseering.Bij vele opleidingen komt bij pedagogisch handelen een leeruitkomst met als doel ‘internationaal georiënteerd zijn’ voor. Een virtuele uitwisseling biedt studenten een mogelijkheid om internationale competenties op te doen zonder dat ze fysiek de grens hoeven over te steken.

3. Digitalisering en onderwijs
digitale uitwisseling, internationalisering, Virtuele uitwisseling

De initiatiefrijke leraar

Workshop (45 minuten)445Johan Brons, SLO, Amersfoort, Nederland

15. Van der Veeken Roomma 13:15 – 14:00

Wanneer leidt de actualisatie van de landelijke onderwijsdoelen tot onderwijsvernieuwing? Dat is een vaak gestelde vraag waarop leraren zelf het antwoord kunnen geven. Met een aantal vernieuwende onderwijsdoelen uit de actualisatie laten we zien welke initiatieven er mogelijk zijn.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Actualisatie landelijke onderwijsdoelen, Samenwerking

Kennisnetwerken rond samenwerking tussen mens- & maatschappijvakken structureel borgen

Rondetafelgesprek (45 minuten)323Dorien Doornebos-Klarenbeek, Fontys Lerarenopleiding, Tilburg, Nederland

16. Captain’s Loungema 13:15 – 14:00

We onderzoeken hoe we een aantal bestaande netwerken rond samenwerking tussen M&M-vakken, of het opleiden daarvoor, kunnen borgen. Deelnemers in deze netwerken zijn leraren, lerarenopleiders, curriculumontwikkelaars en methodeontwikkelaars. Tijdens het rondetafelgesprek willen wij samen behoeften, mogelijkheden en onmogelijkheden verder verkennen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Mens & Maatschappijvakken, netwerkconsolidatie

Het ontwerpen van online onderwijs binnen de lerarenopleiding: enkele praktijkvoorbeelden

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)41Dave van Breukelen, Fontys Lerarenopleiding , Sittard, Nederland; Maurice Smeets, Fontys Lerarenopleiding , Sittard, Nederland

18. Diamond Room Ima 13:15 – 14:00

Aan de hand van praktijkvoorbeelden wordt ingegaan op het ontwerpen van online onderwijsmodules binnen de context van de lerarenopleiding. Er wordt daarbij ingegaan op zowel het ontwerpproces zelf als op de didactische ontwerpprincipes die cruciaal lijken te zijn om studenten actief en succesvol te laten studeren binnen online onderwijsbenaderingen.

3. Digitalisering en onderwijs
blended onderwijs, online leren, ontwerpprincipes

Toegevoegde waarde van tweedegraads lerarenopleidingen op groei van de beroepsvaardigheid bij LIO’s

Onderzoekspresentatie (45 minuten)263Gosse Romkes, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland

19. Diamond Room IIma 13:15 – 14:00

In deze onderzoekspresentatie wordt het leerproces ‘Leren Lesgeven’ van studenten van de tweedegraads lerarenopleiding onderzocht. De beroepsvaardigheid is tot in de kleinste details beschreven. Uit een discriminantanalyse en longitudinaal onderzoek blijkt dat meer opleidings- en stagejaren weinig zeggen over het ontwikkelde lesgeefrepertoire van studenten aan het einde van de opleiding.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Beroepsvaardigheidsontwikkeling, Toegevoegde waarde, Tweedegraads lerarenopleiding

In gesprek over de positie en rol van lerarenopleiders in het professionaliseren van leraren

Rondetafelgesprek (45 minuten)418Ester Scholten, Realisatie Eenheid – Ministerie van OCW, Utrecht, Nederland; Karin Derksen, Realisatie Eenheid – Ministerie van OCW, Utrecht, Nederland

21. Van der Werff Studioma 13:15 – 14:00

Vanuit het programma Nationale Aanpak Professionalisering Leraren (NAPL) staan we tijdens dit rondetafelgesprek graag met jullie stil bij de positie en rol van lerarenopleiders in professionalisering van leraren in de (onderwijs)regio. Er is zowel ruimte om ervaringen uit te wisselen als te brainstormen over kansen, uitdagingen en toekomstbeelden.

2. Kansrijke schoolloopbanen
NAPL, Professionalisering, Regio

In dialoog over ons kritisch bewustzijn als lerarenopleider

Rondetafelgesprek (45 minuten)409José Middendorp, José Middendorp, Roden, Nederland; Menno Wierdsma, Menno Wierdsma, Zuidlaren, Nederland

22. Van der Mandele Studioma 13:15 – 14:00

Praktijkonderzoek gericht op het vergroten van het kritisch bewustzijn en handelingsvermogen van onderwijsprofessionals uit MBO en HBO om met jongeren een transfer te kunnen maken richting duurzaam handelen vanuit een samenwerking tussen Firda en NHL Stenden waarin we experimenteren met andere structuren en dialoogvormen in verbinding met de klimaatrealiteit.

4. Regie, autonomie en leiderschap
dialoogvormen, duurzaam handelen, Kritisch bewustzijn

Macht van studenten in mentoringpraktijken: Wat betekent dat?

Workshop (45 minuten)510Hannelore Van der Kloot , KU Leuven Kulak, Kortrijk, België

24. New York Room Ima 13:15 – 14:00

Deze workshop focust zich op hoe studenten participeren aan machtsdynamieken binnen mentoringrelaties in de lerarenopleiding aan de hand van vier types van macht, en wat dat kan betekenen voor de studenten, schoolgebaseerde mentoren, lerarenopleiders en de mentoringpraktijken in het algemeen.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Macht, Mentoring, Stage

Een kansrijk taalcurriculum met de concepteindtermen Nederlands

Rondetafelgesprek (45 minuten)485Anke Herder, SLO, Amersfoort, Nederland; Nellianne Van Schaik, SLO, Amersfoort, Nederland

25. New York Room IIma 13:15 – 14:00

In oktober 2024 zijn de geactualiseerde eindtermen Nederlands opgeleverd. Met deze voorstellen biedt het schoolvak Nederlands meer dan ooit een basis voor doorlopende leerlijnen, kansengelijkheid en bewuste aandacht voor meertaligheid. Hoe kunnen de voorstellen concreet bijdragen aan meer bewustwording bij (aankomende) leraren en wat betekent dit voor de lerarenopleidingen?

2. Kansrijke schoolloopbanen
Eindtermen Nederlands, Lerarenopleiding

Het gebruik van Generatieve AI’s in de bètalerarenopleiding

Onderzoekspresentatie (45 minuten)90Lesley de Putter, Technische Universiteit Eindhoven – ESoE, Eindhoven, Nederland

26. Tokyo Roomma 13:15 – 14:00

Afgelopen collegejaar bleken docenten-in-opleiding van de TU’s ChatGPT te hebben ingezet om een reflectie op de persoonlijke leraarsidentiteit te schrijven. Dit was onze drijfveer om studenten en docenten van de lerarenopleidingen van TU Delft, Eindhoven, Twente en Wageningen te interviewen over het (on)mogelijke gebruik van Generatieve AI’s in de lerarenopleiding.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
betalerarenopleiding, generatieve AI, vakdidactiek

Een leerlijn digitale didactiek in de lerarenopleiding – AP Hogeschool Antwerpen

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)507Roel Janssen, AP Hogeschool, Antwerpen, België

Hal – Dome 1ma 13:15 – 14:00

Van 2021 tot 2023 werkte een werkgroep van docenten uit de lerarenopleiding basisonderwijs in samenwerking met het werkveld en andere experten (o.a. Kenniscentrum Digisprong en de opleiding toegepaste informatica aan AP) een leerlijn digitale didactiek uit. Op Velon-Velov willen we deze leerlijn presenteren en ter feedback voorleggen.

3. Digitalisering en onderwijs
digitale didactiek, eindcompetenties, leerlijn

In gesprek met Cito over de landelijke reken- en wiskundetoets voor de pabo (RWT)

Rondetafelgesprek (45 minuten)476Jorine Vermeulen, Cito, Arnhem, Nederland

Hal – Dome 2ma 13:15 – 14:00

Vanaf schooljaar 2024-2025 maken (toekomstige)studenten die instromen op de pabo de landelijke reken- en wiskundetoets voor de pabo (RWT). Cito ontwikkelt en beheert de RWT in opdracht van de Vereniging van Hogescholen. In dit rondetafelgesprek gaat Cito in gesprek met lerarenopleiders over hun ervaringen met de RWT.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Landelijke Rekenwiskundetoets pabo

Invloed van curriculumcontexten op de inzet van opdrachten gericht op hogere orde denkvaardigheden

Onderzoekspresentatie (45 minuten)110Uwe Krause, Fontys Lerarenopleiding, Tilburg, Nederland; Tine Béneker, Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland

Hal – Dome 3ma 13:15 – 14:00

Het stimuleren van hogere orde denkvaardigheden (HOD) is belangrijk in het onderwijs. Ondanks vergelijkbare opvattingen over de doelstellingen van goed aardrijkskundeonderwijs zetten Nederlandse docenten echter minder HOD-opdrachten in de bovenbouw vwo in dan hun Duitse collega’s. Dit onderzoek laat zien, hoe verschillende factoren binnen de curriculumcontexten dit verschil kunnen verklaren.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Curriculumcontext, Hogere Orde Denkvaardigheden, Opdrachten

Een duurzame onderzoekscultuur bevorderen in het vo: welke weerstand ervaren leraren en leiders?

Rondetafelgesprek (45 minuten)499Janneke Sleenhof, Technische Universiteit Eindhoven – ESoE, Eindhoven, Nederland

WTC – Sydneyma 13:15 – 14:00

Onderzoeksmatig werken bevordert de kwaliteit van onderwijs. Dit onderzoeksproject beoogt daarom een onderzoekscultuur in deelnemende VO-scholen te verduurzamen. Gespreid leiderschap speelt hierbij een grote rol. Zo kunnen (in)formele leiders weerstand tegen onderzoeksmatig werken bespreekbaar maken. Maar waar komt deze weerstand onder leraren vandaan en hoe gaan leiders hiermee om?

4. Regie, autonomie en leiderschap
gespreid leiderschap, Onderzoekscultuur, weerstand

13:15 – 15:00 Parallelsessies 2 & 3

Kansrijke schoolloopbanen: opleiden over grenzen van po en vo heen

Symposium (90 minuten)471Patrick dr. Van Schaik, HZ University of Applied Sciences, Vlissingen, Nederland; Linda dr. Van den Bergh, Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg, Tilburg, Nederland; Rosalina Boer, HZ University of Applied Sciences, Vlissingen, Nederland; Ronald Keurentjes, Fontys Lerarenopleiding, Tilburg, Nederland

01a. Rotterdam Hall 1ma 13:15 – 15:00

Wat doen pabo’s en tweedegraads lerenopleidingen om toekomstige leraren op te leiden over de grenzen van po en vo heen? In dit symposium presenteren we de resultaten van het onderzoek vanuit Landelijk Expertisecentrum PO-VO (LEPOVO) naar deze vraag aangevuld met twee praktijkvoorbeelden vanuit twee lerarenopleidingen.

2. Kansrijke schoolloopbanen
opleiden over grenzen, overgang povo

Pedagogische professionaliteit in woorden & daden!

Symposium (90 minuten)517Carlos Van Kan, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Matthijs Wieldraaijer, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Gijs Verbeek, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Rajae El Himer, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Jelle Ris, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Francien Schraal, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland

01b. Rotterdam Hall 2ma 13:15 – 15:00

Pedagogische Professionaliteit betekent een bredere kijk op de pedagogische toerusting van (toekomstige) leraren; zowel in woorden (literatuurstudie over of de pedagogiek uit de pedagogiek is verdwenen), als daden (leergang Pedagogische professionaliteit, middels spel en subjectivering en professionalisering voor lerarenopleiders middels het pedagogisch portret). Verwacht ervaringen, inzichten en inspiratie.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Pedagogische professionaliteit, Subjectivering

Onderzoekende houding van aanstaande leraren: handvatten voor inclusief praktijkgericht onderzoek

Symposium (90 minuten)424Sofie Sergeant, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Merel Satimin-Meijers, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Karin Diemel, Fontys Hogeschool, Tilburg, Nederland; Mariëtte Haasen, Fontys Hogeschool, Tilburg, Nederland; Hanne Touw, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Jantien Gerdes, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland

17. Van Oldenbarnevelt Roomma 13:15 – 15:00

De onderzoekende houding van onderwijsprofessionals is essentieel voor goed onderwijs. Veel (aanstaande) leraren en lerarenopleiders vinden onderzoek echter complex. Wij presenteren drie praktijkvoorbeelden die hun onderzoekende houding en dialoog hierover kan bevorderen. Dit door middel van tools voor inclusief praktijkgericht onderzoek, oftewel onderzoek waar belanghebbenden bij elke onderzoeksfase zijn betrokken.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Diversiteit, Inclusief onderzoek, Onderzoekende houding

14:15 – 15:00 Parallelsessies 3

THEMAGROEP FLEXIBELE OPLEIDERS Leven Lang Ontwikkelen, Good practices vanuit drie onderwijsregio’s

Workshop (45 minuten)242Pettra van Beveren, Nieuwe Opleidingsschool Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Pieter Snel, Hogeschool Inholland, Rotterdam, Nederland; Ines Hukic, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Hans Rader, Hogeschool Inholland, Rotterdam, Nederland; Marloes Lankman, Marloes Lankman, Zwolle, Nederland; Mildred Wijma, Mildred Wijma, Zwolle, Nederland; Lieneke van Oosten, Lieneke van Oosten, Rotterdam, Nederland

02. Veder Roomma 14:15 – 15:00

Steeds meer wordt het onderwijs aan aankomende docenten vormgegeven in partnerschappen. Bij het opleiden op de werkplek is belangrijk om maatwerk te kunnen bieden. In leertuinen, labs en andere vormen zorgen instituutsopleiders, schoolopleiders, werkplek- en praktijkbegeleiders samen voor het opleiden van (aanstaande) leraren.

4. Regie, autonomie en leiderschap
flexibele opleiders, themagroep Velon

Van visie naar praktijk: zo simpel als ABC?

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)401Deirdre Corbeij, Arteveldehogeschool, Gent, België; Sara Claerhout, Arteveldehogeschool, Gent, België

03. Mees Room IIma 14:15 – 15:00

De onderwijsvisie van de Verkorte educatieve bachelor secundair onderwijs en het Educatief graduaat van de Arteveldehogeschool focust op meer dan enkel kennisoverdracht: het inzetten op autonomie, betrokkenheid en competentie vormt mee de rode draad. Op welke manier kleurt de visie het opleidingsprogramma en –organisatie?

4. Regie, autonomie en leiderschap
onderwijsvisie, zelfdeterminatietheorie

Extended reality, extended opleiden: praktijkvoorbeelden

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)470Pieter Schutijser, Hogeschool VIVES , Kortrijk, België

04. Mees Room Ima 14:15 – 15:00

Hogeschool VIVES integreert XR-technologie in het onderwijs door inspiratiesessies, infrastructuurverbeteringen en interne opleidingen. Dit bevordert de implementatie van XR bij studenten en lerarenopleiders, met toepassingen in diverse domeinen zoals (dieren)zorg en techniek. In deze sessie worden een aantal praktijkvoorbeelden voorgesteld op meso- en micro-niveau.

3. Digitalisering en onderwijs
Opleiding, XR

Waarom doe je wat je doet? Over beredenerend leren van (aanstaande) leraren.

Workshop (45 minuten)497Bob Koster, Fontys Lerarenopleiding Tilburg, Tilburg, Nederland; Martin Plas, Scalda / ZAOS, Zeeland, Nederland

05. Penn Room IIma 14:15 – 15:00

We vragen van (aanstaande) leraren niet alleen om onder de loep te nemen ‘wat ze doen’ maar ook is van belang dat ze aan kunnen geven dat wat ze doen ‘verantwoord’ is en waarom ze bepaalde keuzen maken. Om ze daarbij te ondersteunen is een ‘vraagcirkel’ voor beredenerend leren ontwikkeld.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Onderbouwing, Opleidingsdidactiek, Verdiepend leren

De waarde van EVC’s bij de begeleiding van zij-instromers in het onderwijs.

Workshop (45 minuten)404Marjolein Mantelaers, Marjolein Mantelaers, Delfgauw, Nederland

06. Penn Room Ima 14:15 – 15:00

Vanwege de verschillende contexten van waaruit zij-intromers het onderwijs betreden, is het noodzakelijk hen anders te benaderen en te begeleiden. Bij deze begeleiding is er vaak te weinig oog voor de eerder verworven competenties, terwijl deze zeer waardevol kunnen zijn tijdens het leerproces.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Begeleiding, Professionele groei

Het bevorderen van veerkracht bij leerlingen

Workshop (45 minuten)380Mascha Enthoven, Hogeschool Inholland, Haarlem, Nederland; Theo Van den Bogaart, Hogeschool Inholland, Haarlem, Nederland Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Robin Regelink, Tabijn, Heemskerk, Nederland

07. Leeuwen Room IIma 14:15 – 15:00

Wanneer een kind opgroeit in risicovolle omstandigheden, kan dit grote invloed hebben op de ontwikkeling. De wijze waarop een leerkracht begeleidt, kan ertoe bijdragen dat er toch een positieve ontwikkeling plaatsvindt. In deze workshop ervaren de deelnemers een beproefd model dat studenten hiervoor sensitief maakt en hun handelingsrepertoire uitbreidt.

2. Kansrijke schoolloopbanen
reflectie

Het Gevoelsorkest, brengt je gevoel in beeld

Workshop (45 minuten)364Maarten Haalboom, OmZin Training, Borne, Nederland

08. Leeuwen Room Ima 14:15 – 15:00

Het Gevoelsorkest is een praktisch en eenvoudig toepasbaar hulpmiddel om zicht te krijgen op de gevoelswereld. Door de vormgeving en wetenschappelijk onderbouwing kan iedere professional toepassingen ontdekken om te werken aan het bewust leren omgaan met gevoelens en emoties: emotieregulatie pur sang.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Gevoelsorkest

Driedimensionaal Leren en Opleiden Het verschil durven maken in woord en daad

Workshop (45 minuten)358Truus (drs) van Putten, Zelfstandig onderwijsadviseur, Rotterdam, Nederland

09. Goudriaan Room IIma 14:15 – 15:00

De driedimensionale methodiek is een eenvoudige en effectieve manier om aan verschillen in onderwijsbehoeften tegemoet te komen in instructie, begeleiding en toetsing. De methodiek is toepasbaar bij iedere lesmethode die door scholen wordt gebruikt en versterkt deze op een voor leraren simpele en hanteerbare wijze in hun dagelijkse praktijk.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek

Vakdocenten bundelen krachten: digitale geletterdheid geïntegreerd in pabo-onderwijs

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)308Gerard Dummer, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Geertje Damstra, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Hylke Faber, Hanzehogeschool Groningen, Groningen, Nederland; Age Wesselius, NHL Stenden, Groningen, Nederland

10. Goudriaan Room Ima 14:15 – 15:00

In het Comeniusproject Welkom01 – digitaal geletterde pabo-studenten werken 10 lerarenopleiders digitale geletterdheid van 5 pabo’s en hun collega-lerarenopleiders van andere vakken samen om digitale geletterdheid te integreren in het opleidingsonderwijs. In deze bijeenkomst vertellen we over de vorderingen van het project en bespreken we succesvolle voorbeelden uit onze opleidingspraktijk.

3. Digitalisering en onderwijs
interdisciplinair samenwerken

Ontwikkeling van een AI Inclusief Curriculumscan voor de Inholland pabo

Workshop (45 minuten)187Marette Ebert, Hogeschool Inholland, Haarlem, Nederland

11. J.F. Staal Roomma 14:15 – 15:00

De Hogeschool Inholland pabo en het lectoraat Diversiteitsvraagstukken hebben samengewerkt aan inclusief onderwijs voor het nieuwe curriculum. Een van de concrete tools die zijn ontwikkeld is een AI Inclusief Curriculumscan. Deelnemers aan de workshop kunnen hun leermaterialen uploaden en op basis hiervan advies inwinnen om hun materialen inclusiever te maken.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Inclusief curriculum, Inclusief onderwijs, Kansengelijkheid

Didactiek van onderzoekend vermogen

Workshop (45 minuten)356Jeroen Rozendaal, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Lisette Munneke, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Lidewij van Katwijk, NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden, Nederland

12. Blue Roomma 14:15 – 15:00

Het onderzoekend vermogen van (aankomende) beroepsprofessionals wordt steeds belangrijker gevonden. Opleiders vragen zich echter af hoe ze de ontwikkeling van dit vermogen bij studenten kunnen ondersteunen. In deze workshop analyseren deelnemers een curriculumonderdeel of begeleidingssituatie om te ontdekken hoe zij de ontwikkeling van onderzoekend vermogen van studenten hierin kunnen ondersteunen.

4. Regie, autonomie en leiderschap

Sterke rekenaars op de lerarenopleiding basisonderwijs

Onderzoekspresentatie (45 minuten)75Ronald Keijzer, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland; Michiel Veldhuis, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland

14. Van Walsum Roomma 14:15 – 15:00

Een deel van de studenten op de lerarenopleiding basisonderwijs een sterke rekenaar. Deze studenten missen mogelijk cognitieve uitdaging. In een multiple case study gingen we na wat motieven voor sterke rekenaars zijn voor en in hun studie. Met deze opbrengst kunnen we de opleiding beter op deze doelgroep te richten.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
differentiatie, gecijferdheid, wiskunde

THEMAGROEP LESSON STUDY Speels kennismaken met Lesson Study

Workshop (45 minuten)531Siebrich de Vries, NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden, Nederland; Sui Lin Goei, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Iris Willems, AP Hogeschool-Antwerpen en Universiteit Antwerpen, Antwerpen, België; Frederike Westera , Universiteit van Amsterdam, Amsterdam, Nederland

15. Van der Veeken Roomma 14:15 – 15:00

Wat is een informatieve en leuke manier om (aanstaande) onderwijsprofessionals kennis te laten maken met Lesson Study? Met het Lesson Study-bordspel, oorspronkelijk ontwikkeld in Duitsland en vertaald naar de Nederlandse/Vlaamse onderwijscontext, doorlopen deelnemers in beperkte tijd de fasen van een Lesson Study-proces en oefenen ze samen observatie- en reflectievaardigheden.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Lesson Study – bordspel

De lerarenopleiding in een meertalige realiteit: van visie naar beleid, curriculum en partnerscholen

Rondetafelgesprek (45 minuten)511Tinneke Van Bergen, Arteveldehogeschool, Gent, België; Els Moonen, Arteveldehogeschool, Gent, België; Rien Gees, Arteveldehogeschool, Gent, België

16. Captain’s Loungema 14:15 – 15:00

In onze lerarenopleiding werken we aan een gedragen visie op meertaligheid. Het gaat zowel over hoe we omgaan met de meertalige bagage van onze studenten en hoe we hen voorbereiden om les te geven in taaldiverse klassen, als over het meenemen van onze partnerscholen in de onderbouwing van onze visie.

2. Kansrijke schoolloopbanen
meertaligheid, taalbeleid

Zelfregulerend leren met AI: Samenwerken met studenten aan een innovatief leerproces

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)385Sanne Schoenmakers, Hogeschool de Kempel, Helmond, Nederland; Diana Baas, Hogeschool de Kempel, Helmond, Nederland

18. Diamond Room Ima 14:15 – 15:00

Het ondersteunen van zelfregulatievaardigheden van studenten staat vaak hoog op de agenda. Formatief handelen kan hier een rol in spelen. Dit praktijkvoorbeeld laat zien hoe we samen met studenten hebben onderzocht hoe AI kan worden ingezet voor formatief handelen om de zelfregulatie van studenten te stimuleren.

3. Digitalisering en onderwijs
AI, Participatief actieonderzoek, Zelfregulatie

Woorden geven aan vakdidactische leervragen binnen de Inholland pabo.

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)329Petra van den Brom – Snijders, Hogeschool Inholland, Den Haag, Nederland; Fabian Vormeer, Hogeschool Inholland, Dordrecht, Nederland

19. Diamond Room IIma 14:15 – 15:00

De Inholland pabo heeft een nieuw curriculumontwerp gebouwd rondom acht beroepstaken. Uitgangspunten zijn dat leervragen van studenten het leerproces sturen en toetsing onderdeel is van het leerproces. Dit roept de vraag op: Hoe borg je dat vakinhoud en vakdidactiek bij alle studenten aan bod komen in een dergelijk curriculum?

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
leerproces, leervraag van de student, vakdidactiek

Differentiatievaardigheden ontwikkelen voor toekomstige leraren PO

Rondetafelgesprek (45 minuten)451Trynke Keuning , Hogeschool KPZ, Zwolle, Nederland

21. Van der Werff Studioma 14:15 – 15:00

In deze sessie bespreken we hoe differentiatievaardigheden op een samenhangende manier kunnen worden ingebed in het pabo-curriculum. We bespreken het creëren van een leerlijn van simpel naar complex, het bevorderen van vakoverstijgende samenhang en manieren om de lespraktijk van aankomende leraren hierin te betrekken.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
curriculumontwikkeling, Differentiëren

Hoe breng je pedagogisch-ethische vragen tot leven over digitale technologie in de klas?

Rondetafelgesprek (45 minuten)477Pieter Boshuizen, Thomas More Hogeschool, Rotterdam, Nederland; Haitske de Visser, Rotterdamse Vereniging voor Katholiek Onderwijs (RVKO), Rotterdam, Nederland; Laura de Ridder, Thomas More Hogeschool, Rotterdam, Nederland Rotterdamse Vereniging voor Katholiek Onderwijs (RVKO), Rotterdam, Nederland

22. Van der Mandele Studioma 14:15 – 15:00

Veel scholen benaderen digitale technologie als middel voor een onderwijsdoel. In ons casusonderzoek maken wij ruimte om, naast instrumentele afwegingen, ook de dialoog te voeren over de machtspolitieke en existentiële impact van digitale technologie op school (Adams & Groten, 2023). In deze sessie delen wij onze ervaringen en openstaande vragen.

3. Digitalisering en onderwijs
Digitale ethiek, Ervaringsgericht onderzoek, Waardengedreven professionalisering

Anders registreren met professionaliseringsprogramma’s.

Workshop (45 minuten)522Martine Derks, Velon, Utrecht, Nederland; Margreet de Christians, Hogeschool de Kempel, Helmond, Nederland

24. New York Room Ima 14:15 – 15:00

Velon kent al enkele decennia een beroepsstandaard en actualiseert deze regelmatig. In 2025 actualiseren we de huidige beroepsstandaard met het oog op een leven lang leren en het vergroten van eigenaarschap van werkgevers met de inzet van BRLO-teams waarin trajectbegeleiders de rol van ontwerper, opleider en beoordelaar vervullen.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Kwaliteitsontwikkeling, Professionalisering

Rondetafelgesprek: Hoe moeten we toekomstige docenten voor het mbo opleiden?

Rondetafelgesprek (45 minuten)392Fadie Hanna, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Rian Zijderveld, Albeda, Rotterdam, Nederland

25. New York Room IIma 14:15 – 15:00

In dit rondetafelgesprek verkennen we de kerncompetenties voor de mbo-docent van de toekomst: vakinhoudelijke expertise, pedagogisch-didactische vaardigheden en digitale integratie. De Fishbowl-methode bevordert een dynamische discussie waarin alle deelnemers hun visie kunnen delen. We richten ons ook op de rol van praktijkervaring.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
mbo, opleiden

Persoonsvorming bespreken in heldere taal

Onderzoekspresentatie (45 minuten)179Peter Elshout, Hogeschool Inholland, Dordrecht, Nederland

26. Tokyo Roomma 14:15 – 15:00

Persoonsvorming is de afgelopen tien jaar regelmatig naar voren geschoven als een belangrijk onderdeel van onderwijs. Maar over de vraag wat het woord precies aanduidt, bestaat nog veel verschil van mening. Op basis van een vergelijking van vijf visies op persoonsvorming bespreken we voorstellen voor heldere taal.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Curriculum, Persoonsvorming, Taalgebruik

Begrijpend lezen en digitale geletterdheid bij taalgericht zaakvakkenonderwijs met StoryMaps

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)281Daphne Rijborz, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland

Hal – Dome 1ma 14:15 – 15:00

De dalende leesvaardigheid van leerlingen vraagt om een andere aanpak van begrijpend lezen met meer betekenisvolle teksten vanuit de zaakvakken. Op de Hogeschool IPABO onderzoeken studenten hoe zij met de digitale tool StoryMaps begrijpend lezen en digitale geletterdheid kunnen stimuleren binnen de zaakvakken.

Het onderzoek of praktijkvoorbeeld uit het voorstel is beschreven in een artikel dat is geaccepteerd door of gepubliceerd in het Tijdschrift voor Lerarenopleiders.

3. Digitalisering en onderwijs, Tijdschrift voor Lerarenopleiders
begrijpend lezen, zaakvakken

Aan de slag met uitdagingen bij het ontwerpen en uitvoeren van het vakdidactisch curriculum.

Rondetafelgesprek (45 minuten)211Eefje Smit , Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Marieke Kleinhuis, HAN Academie Educatie, Nijmegen, Nederland; Gerdine Velthoven, Fontys Hogeschool, Tilburg, Nederland

Hal – Dome 2ma 14:15 – 15:00

Curriculumveranderingen raken aan de agency (het handelingsvermogen) van vakinhoudelijke hbo-lerarenopleiders. Dit rondetafelgesprek gaat over het ontwerpen en uitvoeren van het vakdidactisch curriculum tijdens zo’n verandering. Drie uitdagingen staan daarin centraal: de behoefte van studenten, het overbruggen van de kloof met de praktijk en de (toenemende) scheiding tussen vakdidactiek en pedagogiek.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Curriculum

De interlevensbeschouwelijke dialoog komt tot leven op de begraafplaats

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)410Tamara dr. Ingels, Vrije Universiteit Brussel, Brussel, België; Gustaaf prof. dr. Cornelis, Vrije Universiteit Brussel, Brussel, België; Marijke Van Vlasselaer, Vrije Universiteit Brussel, Brussel, België

Hal – Dome 3ma 14:15 – 15:00

Het Vlaamse regeerakkoord 2024-2029 voorziet twee uren interlevensbeschouwelijke dialoog (ILD) per week in het secundair en basisonderwijs. De didactiek van ILD is complex en zeker wanneer de klassen gemiddeld groter zullen zijn dan vroeger het geval was. Theorie en praktijk combineren we door middel van een ILD-bezoek aan de begraafplaats.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
begraafplaats, interlevensbeschouwlijke dialoog, outdoor learning

Op pad met de zij-instromer, doorstappen tijdens de oriëntatiefase

Rondetafelgesprek (45 minuten)440Carry Quint, Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland

WTC – Sydneyma 14:15 – 15:00

Wij bespreken een onderzoek dat zich richt op de oriëntatiefase van zij-instromers. We presenteren het theoretisch kader en vragen deelnemers om kritisch mee te denken over een topiclijst voor interviews over betekenisgevingsprocessen van zij-instromers over doorgaan of stoppen met hun traject tot leraar.

4. Regie, autonomie en leiderschap
begeleidingsmiddelen, betekenisgevingsprocessen, oriëntatiefase zijinstromers

15:30 – 16:15 Parallelsessies 4

Meten van Informatievaardigheden: Ontwikkeling en Validatie van een SJT voor Lerarenopleiders

Onderzoekspresentatie (45 minuten)54Klaas-Jan Lammers, Hogeschool Inholland, Alkmaar, Nederland

01a. Rotterdam Hall 1ma 15:30 – 16:15

In het digitale tijdperk zijn sterke informatievaardigheden essentieel voor lerarenopleiders. Hoe meten we deze cruciale competenties effectief? Deze presentatie introduceert een innovatieve situational judgement test, speciaal ontwikkeld voor lerarenopleiders. Ontdek hoe dit een bijdrage kan leveren aan professionalisering en digitale bekwaamheid in het hoger onderwijs.

3. Digitalisering en onderwijs
Informatieprobleemoplossen, Situational Judgement Test, Validatie

Zij-instromers in het basisonderwijs ondersteunen bij klassenmanagement en gedragsvraagstukken

Onderzoekspresentatie (45 minuten)289Monique Nelen, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland

01b. Rotterdam Hall 2ma 15:30 – 16:15

In deze presentatie staat het opleiden van zij-instromers centraal: wat heeft deze specifieke doelgroep nodig om goed beslagen ten onderwijs-ijs te komen? Hoe kun je deze volwassen ‘leerders’ ondersteunen bij de transitie naar het (nieuwe) beroep van leraar? En welke eisen stelt dat aan opleiders?

2. Kansrijke schoolloopbanen
zijinstromers in het beroep van leraar

Hoe leiden we samen academici duurzaam op voor het basisonderwijs?

Workshop (45 minuten)438Zita Albon, Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland; Astrid de Regt, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland

02. Veder Roomma 15:30 – 16:15

Academisch opgeleide leerkrachten hebben moeite om een duurzame passende plek te vinden in het primair onderwijs. Zonde, want deze groep leerkrachten wil graag bijdragen aan het verhogen van de onderwijskwaliteit. Wat kunnen we gezamenlijk doen tijdens het opleiden van deze groep leerkrachten om hen te behouden voor het onderwijs?

Het onderzoek of praktijkvoorbeeld uit het voorstel is beschreven in een artikel dat is geaccepteerd door of gepubliceerd in het Tijdschrift voor Lerarenopleiders.

2. Kansrijke schoolloopbanen, Tijdschrift voor Lerarenopleiders
Beroepsbeeld: academische leerkrachten, diversiteit in teams, opleiden academische studenten

Samen Opleiden van Regisseurs Meertaligheid: Good Practice in de Brainportregio

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)512Alexander Schüler-Meyer , Technische Universiteit Eindhoven; Eindhoven School of Education, Eindhoven, Nederland; Marina Bouckaert, Fontys Lerarenopleiding, Tilburg, Nederland; Susanne Smulders, Fontys Lerarenopleiding, Tilburg, Nederland; Saskia Heunks, TRION Opleidingsschool, Eindhoven, Nederland

03. Mees Room IIma 15:30 – 16:15

Woorden omzetten naar daden: dat doen wij in de post-ho opleiding ‘De Inclusieve en Meertalige Leeromgeving’. In gouden duo’s van opleiders en werkveldpartners leiden we in de Brainportregio ‘Regisseurs Meertaligheid’ op, die samen met collega’s zorgdragen voor inclusief onderwijs aan de groeiend meertalige populatie leerlingen. En we delen graag hoe!

4. Regie, autonomie en leiderschap
Inclusief onderwijs, Professionalisering

Samen leren, samen niet-weten. Over de helpende kracht van onderzoekend vermogen

Workshop (45 minuten)403Anna Dr. Van der Want, Hogeschool Leiden, Leiden, Nederland

05. Penn Room IIma 15:30 – 16:15

Welke expertise hebben lerarenopleiders nodig om met situaties van niet-weten om te gaan? Hoe kunnen zij hun onderzoekend vermogen hierbij inzetten en versterken? Deze vragen staan centraal in de workshop waarbij we als lerarenopleiders met elkaar aan de slag gaan over eigen situaties van niet-weten en eigen onderzoekend vermogen.

4. Regie, autonomie en leiderschap
nietweten

THEMAGROEP SAMEN OPLEIDEN Signaalfunctie van boundarycrossers: hoe blijf je een bewegingmaker?

Workshop (45 minuten)304Carry Quint, Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland; Wilma Weekenstroo, WFWijz, Lochem, Nederland; Femke Gerritsen, Academische Opleidingsschool Oost Nederland, Enschede, Nederland; Mariëlle Theunissen, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Lieke Kievits, Alkwin Kollege – onderdeel ROSA, Uithoorn, Nederland; Dirkje Zwama , Opleidingsschool MBO Arnhem & Achterhoek, Arnhem, Nederland; Jasper Hooimeijer , Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland

06. Penn Room Ima 15:30 – 16:15

In deze workshop verkennen we hoe boundarycrossers in praktijken van samen opleiden de regie kunnen voeren op het versterken en benutten van beschikbare expertise bij de betrokken scholen en opleidingsinstituten. Hoe kunnen zij hun signaalfunctie inzetten en wat kunnen zij doen om gezamenlijk innoverend te blijven leren en werken?

Het onderzoek of praktijkvoorbeeld uit het voorstel is beschreven in een artikel dat is geaccepteerd door of gepubliceerd in het Tijdschrift voor Lerarenopleiders.

4. Regie, autonomie en leiderschap, Tijdschrift voor Lerarenopleiders
innovatie, profielen, signaalfunctie

Van woorden naar daden in het opleiden voor samenwerken met ouders

Workshop (45 minuten)462Bram Oonk, Iselinge Hogeschool, Doetinchem, Nederland; Mirjam Stroetinga, Marnix Academie, Utrecht, Nederland; Jantien Gerdes, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland

07. Leeuwen Room IIma 15:30 – 16:15

Samenwerken met ouders is een essentiële taak voor (toekomstige) leraren. Het opleiden van studenten om samenwerkingsrelaties met ouders aan te gaan, is echter nog geen wijdverbreid praktijk binnen de lerarenopleiding. Deze workshop heeft als doel om concepten over het samenwerken met ouders binnen de lerarenopleiding om te zetten in daden.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Ouders, Samenwerken met ouders

Woorden én daden: een open gesprek over taboe gevoelige onderwerpen

Workshop (45 minuten)151Bente Van Gameren, Stichting School & Veiligheid, Utrecht, Nederland; Daan Van Engelen, Rutgers, Utrecht, Nederland

08. Leeuwen Room Ima 15:30 – 16:15

Hoe maak je taboegevoelige onderwerpen die raken aan relaties, seksualiteit en gender bespreekbaar in de klas? In deze workshop maken we een vertaalslag naar hoe jij dit als lerarenopleider aanpakt met je studenten. Zo bereid je hen voor op waar zij als onderwijsprofessional mee te maken krijgen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Relaties, Seksualiteit, Taboe

Redeneren met de klas: een methode voor het oefenen met onderwijsleergesprekken

Workshop (45 minuten)379Miesje Engels, Radboud Docenten Academie, Nijmegen, Nederland; Renate van Keulen, Radboud Docenten Academie, Nijmegen, Nederland

09. Goudriaan Room IIma 15:30 – 16:15

Leerlingen laten redeneren over de lesstof is enorm waardevol, maar kan voor de gespreksleider uitdagend zijn. De Radboud Docenten Academie ontwikkelde een methode om docenten in opleiding gericht te laten oefenen met onderwijsleergesprekken waarin de hele klas betrokken is. In de methode komen pedagogische, algemeen didactische en vakdidactische elementen samen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
onderwijsleergesprek, redeneren

Toekomst van onderwijs in Nederland en Vlaanderen: digitale competenties voor aspirant-leraren

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)305Bart Boelen, Hogeschool UCLL, Leuven, België; Gerard Dummer, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Anika Embrechts, ROC van Twente, Hengelo, Nederland; Britt Adams, Hogeschool VIVES , Kortrijk, België; Vincent Vanrusselt, Hogeschool PXL, Hasselt, België

10. Goudriaan Room Ima 15:30 – 16:15

Lerarenopleiders in Nederland en Vlaanderen staan voor dezelfde uitdaging om digitale geletterdheid te integreren in de lerarenopleiding zodat aanstaande leerkrachten goed voorbereid zijn om hun leerlingen te onderwijzen in digitale geletterdheid. In deze bijeenkomst belichten we deze uitdagingen vanuit Vlaams (De digitale school) en Nederlands perspectief (het NLDG).

3. Digitalisering en onderwijs
netwerken

Omgaan met de dood in de klas. Een traject voor beginnende leraren in het basisonderwijs

Workshop (45 minuten)420Jos van den Brand, Thomas More Hogeschool, Rotterdam, Nederland; Melisande Schürmann, Thomas More Hogeschool, Rotterdam, Nederland

11. J.F. Staal Roomma 15:30 – 16:15

Omgaan met de dood in de klas gaat over een praktijkgericht ontwerponderzoek van leerkrachten, pabostudenten en -docenten. We zochten een oplossing voor het probleem dat je omgaan met de dood niet kunt oefenen in de klas, zoals bij taal en rekenen. In deze workshop presenteren wij ons traject.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Dood, Ervaringsleren, Traject

Gericht observeren om spreekkansen van jonge kinderen te stimuleren

Workshop (45 minuten)275Sara Verbrugge, Odisee Hogeschool, Brussel, België

12. Blue Roomma 15:30 – 16:15

We stellen een methode voor om de spreekkansen van jonge kinderen in de basisschool te observeren met een kijkwijzer, en op basis daarvan een plan op te stellen om die spreekkansen te vergroten. Onze aandacht gaat specifiek naar kinderen die moeite hebben met mondelinge taalvaardigheid en spreekdurf.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Mondelinge taalvaardigheid, Spreekkansen bij jonge kinderen, Taalstimulering

Thematisch onderwijs als aanjager van kansengelijkheid bij het oudere kind.

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)360Willemien Eikelboom, Hogeschool KPZ, Zwolle, Nederland; Aukje Rose, Hogeschool KPZ, Zwolle, Nederland; Reinier Van Putten, Hogeschool KPZ, Zwolle, Nederland

14. Van Walsum Roomma 15:30 – 16:15

Ontdek hoe thematisch onderwijs kan bijdragen aan kansengelijkheid! In deze minor leren pabostudenten over het tienerbrein en de overgang van basisonderwijs naar voortgezet onderwijs. Met deze kennis ontwerpen de studenten lessen voor thematisch werken om zo de ontwikkeling van tieners te stimuleren. Wij laten zien hoe ze dat hebben gedaan.

2. Kansrijke schoolloopbanen
thematisch onderwijs/1014 onderwijs, tienerbrein

Teaching Controversial Issues

Workshop (45 minuten)159Uwe Krause, Fontys Lerarenopleiding, Tilburg, Nederland; Gil Keppens, Tilburg University, Tilburg, Nederland; Ellen Claes, KU Leuven, Leuven, België; Dorien Sampermans, KU Leuven, Leuven, België

15. Van der Veeken Roomma 15:30 – 16:15

Tijdens deze workshop laten we zien hoe leerkrachten werkvormen kunnen inzetten om controversiële onderwerpen te behandelen en te komen tot waardencommunicatie en waardenverheldering. Deze werkvormen werden in vier landen in uitdagende schoolcontexten uitgevoerd, waarbij aandachtspunten in de uitvoering voor de leerkracht en het potentieel van de werkvormen zijn onderzocht.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
controversiele onderwerpen, waardenverheldering en communicatie, werkvormen

Waarom onderzoekend vermogen inzetten als onderdeel van het eindwerk: pedagogisch of vakdidactisch?

Rondetafelgesprek (45 minuten)86Liena van Loenen-Sarkis, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Rachel Kroep , Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland

16. Captain’s Loungema 15:30 – 16:15

In dit rondetafelgesprek gaan we aan de slag met verschillende casussen rondom de organisatie van het eindwerk binnen de verschillende tweedegraads lerarenopleidingen. We willen sparren over de uitdagingen, successen en spanningen rondom het eindwerk van jaar 4 op Hogeschool Windesheim (Eindproduct Onderzoekend Vermogen).

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Beroepsproduct, Praktijkonderzoek

Aandacht voor diversiteit en gelijke kansen binnen de lerarenopleidingen in Nederland en België

Rondetafelgesprek (45 minuten)460Lieke Jager, Radboud Docenten Academie, Nijmegen, Nederland; Ruben VanderLinde, Universiteit Gent, Gent, België; Eline Vanassche, KU Leuven, Leuven, België

21. Van der Werff Studioma 15:30 – 16:15

Lerarenopleidingen bereiden hun studenten voor op het lesgeven aan verschillende leerlingen. De mate waarin en de manier waarop aandacht wordt besteed aan diversiteit verschilt tussen lerarenopleidingen. Voor het Europese project ED-TED (Erasmus+) verzamelen we opleidingspraktijken die (beginnende) leraren in staat stellen om richting te geven aan deze taak.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Diversiteit, Inclusiviteit, Opleidingspraktijken

Autonomie in vernieuwingsonderwijs onder de loep van aanstaande basisschoolleerkrachten

Rondetafelgesprek (45 minuten)235Nienke van Gog, Iselinge Hogeschool, Doetinchem, Nederland; Rosanne Hebing, Iselinge Hogeschool, Doetinchem, Nederland

22. Van der Mandele Studioma 15:30 – 16:15

Autonomie, eigenaarschap en zelfsturing zijn hot topics in onderwijsland en lijken de heilige graal voor succesvol maatschappelijk functioneren, maar het stimuleren ervan kost leraren én lerarenopleiders wat hoofdbrekens. Tijdens dit rondetafelgesprek verkennen we hoe lerarenopleiders aanstaande leerkrachten kunnen voorbereiden op het stimuleren van autonomie van leerlingen in verschillende onderwijsconcepten.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Autonomie, Schoolteams, Vernieuwingsonderwijs

Een journal als middel om de onderzoekende houding van docenten te ondersteunen en te stimuleren.

Workshop (45 minuten)436Miranda Wolse, Hogeschool KPZ, Zwolle, Nederland; Zara Roelse, KABK, Den Haag, Nederland; Aukje Moltzer, Hogeschool Inholland, Rotterdam, Nederland

24. New York Room Ima 15:30 – 16:15

Het Onderwijs Journal is een waardevol instrument voor aankomende docenten om vanuit een onderzoekende houding gezamenlijk tot onderwijsontwikkeling te komen. In deze workshop ervaren deelnemers hoe het journal aanzet tot reflectie en ondersteunt bij cyclisch werken. Zo ontwikkelen docenten handelingskennis die aansluit bij de eigen unieke onderwijspraktijk.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Handelingskennis, Onderzoekende houding

Mentoren van morgen: Samen naar een kwalitatief en krachtig kader.

Rondetafelgesprek (45 minuten)111Jeroen van Waveren, JvW Onderwijsadvies, Heiloo, Nederland; Anna Los, STWT/Samen Opleiden Noord-Holland, Amsterdam, Nederland; Inge Adams, SaKS, Alkmaar, Nederland

25. New York Room IIma 15:30 – 16:15

Hoe komen we tot een breed gedragen kader voor de professionalisering van mentoren (PO)? Wat moeten mentoren tegenwoordig kennen en kunnen? In dit rondetafelgesprek sessie delen we de uitkomsten van een inventarisatie naar dit onderwerp en gaan we in gesprek over de uitdagingen én kansen m.b.t. het professionaliseringsaanbod voor mentoren.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Leven lang ontwikkelen, mentoren/werkplekbegeleiders, Professionalisering

Professionele identiteit van leraren in burgerschapsonderwijs

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)495Helma de Keijzer, Fontys Lerarenopleiding , Sittard, Nederland; Brenda de Vries, Fontys Hogeschool, Tilburg, Nederland

26. Tokyo Roomma 15:30 – 16:15

Binnen de Fontys lerarenopleidingen is samen met het werkveld een werkvorm ontwikkeld om (aankomende) leraren te ondersteunen bij het ontwikkelen van een visie op moreel burgerschap. De professionele identiteit van leraren, bewustwording van morele situaties en hier taal aan kunnen geven zijn hierin verweven. De aanpak en inzichten worden geschetst.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Moreel burgerschap, Waardenontwikkeling

Professionalisering van vmbo-docenten in taalgericht vakonderwijs

Onderzoekspresentatie (45 minuten)324Lieke Holdinga, Universiteit van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Jannet Van Drie, Universiteit van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Nelleke van der Meer, CED-Groep, Rotterdam, Nederland

Hal – Dome 1ma 15:30 – 16:15

In schooljaar 24-25 worden in het kader van NRO-project Taalgericht vakonderwijs in het vmbo acht docententeams van vmbo-scholen getraind om effectief taalgericht vakonderwijs te geven. Onderzocht wordt wat de effecten zijn van deze training. In onze presentatie presenteren we hoe de training is opgezet en wat eerste resultaten zijn.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
taalgericht vakonderwijs

Rotterdamse Vragenlijst ‘Hoge Verwachtingen in de Klas’

Onderzoekspresentatie (45 minuten)256Gosse Romkes, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Luuk Schie, van, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Shyro Nieuwenhuijsen, van , Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland

Hal – Dome 2ma 15:30 – 16:15

Het lectoraat Didactiek van Hoge Verwachtingen (HR) helpt leraren hun onderwijspraktijk te versterken door middel van praktijkonderzoek. Een van de onderzoeken richt zich op het ontwikkelen van de vragenlijst ‘Hoge verwachtingen in de Klas’ waarmee leerlingen waardevolle feedback kunnen geven op het non-verbale en verbale gedrag van hun leraren.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Didactiek, Leerlingperceptie

Inclusie zij-instromers

Onderzoekspresentatie (45 minuten)335Gert-Jan Veerman, Christelijke Hogeschool Ede, Ede, Nederland

Hal – Dome 3ma 15:30 – 16:15

Zij-instromers hebben het potentieel om opleidingen en het werkveld te verrijken met hun diverse kwaliteiten. Een inclusief klimaat op pabo’s en opleidingsscholen is essentieel om dit te kunnen doen. Dit onderzoek beschrijft de ervaringen van zij-instromers binnen vijf verschillende opleidingen en biedt handvatten die beschrijven wat bijdraagt aan hun inclusie.

2. Kansrijke schoolloopbanen
inclusie, zijinstromers

Erfgoed in diverse klassen – cocreatie door scholen en erfgoedinstanties

Rondetafelgesprek (45 minuten)150Hanneke Tuithof, Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland; Wouter Smets, Erasmus Universiteit Rotterdam – EMPO, Rotterdam, Nederland

WTC – Sydneyma 15:30 – 16:15

Lessen voor een diverse populatie van leerlingen kunnen betekenisvoller worden gemaakt door integratie van erfgoed. In de regio Utrecht en Rotterdam gaan we samenwerken met opleidingsscholen en erfgoedinstellingen om tot kennisuitwisseling over inzetten van erfgoed in diverse klassen te komen. Deze vakdidactische inzichten willen we vervolgens in de lerarenopleiding gebruiken.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
cocreatie, diverse klassen, erfgoed

15:30 – 17:15 Parallelsessies 4 & 5

Hoe opleiding en onderzoek leraren grip kunnen geven op patronen rond regie, autonomie & leiderschap

Symposium (90 minuten)322André Koffeman, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Marco Snoek, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Ina Cijvat, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Judith ten Hagen, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland

04. Mees Room Ima 15:30 – 17:15

De manier waarop scholen en het lerarenberoep gestructureerd zijn heeft invloed op mentale modellen en beroepsbeelden waarmee leraren naar hun beroep kijken en op de cultuur in scholen. In dit symposium kijken we hoe onderzoek en (master)opleidingen kunnen bijdragen aan bewustwording van en werken aan weerbarstige patronen in scholen.

Het onderzoek of praktijkvoorbeeld uit het voorstel is beschreven in een artikel dat is geaccepteerd door of gepubliceerd in het Tijdschrift voor Lerarenopleiders.

4. Regie, autonomie en leiderschap, Tijdschrift voor Lerarenopleiders
causale diagrammen, patronen in scholen, veranderkennis van leraren(teams)

Partnering for Change: Samen opleiden én innoveren voor inclusie

Symposium (90 minuten)489Henderijn Heldens, Zuyd Hogeschool, Sittard, Nederland; Lars Goertzen, Onderwijsstichting MOVARE, Heerlen, Nederland; Sarah Meuser, Zuyd Hogeschool, Heerlen, Nederland; Barbara Piskur, Zuyd Hogeschool, Heerlen, Nederland; Annemie Van Loo-van der Heijden, Onderwijsstichting MOVARE, Heerlen, Nederland

17. Van Oldenbarnevelt Roomma 15:30 – 17:15

De individuele aanpak van passend onderwijs leidde tot wachtlijsten en exclusie. Onderwijsstichting Movare, dNP en Zuyd werken samen aan een vernieuwende sociale aanpak voor inclusie op basis van het Partnering for Change model. De eerste resultaten zijn veelbelovend. We presenteren onderzoek en praktijkvoorbeelden rond het opleiden en innoveren met P4C.

4. Regie, autonomie en leiderschap
inclusie, living lab

Inclusieve pedagogiek ervaren met hooi & haring: Leren door creatie in een voorbereide omgeving

Symposium (90 minuten)133Sofie Sergeant, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Frederik Bullens, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Hanne Touw, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland

18. Diamond Room Ima 15:30 – 17:15

Dit symposium biedt deelnemers de kans om inclusieve pedagogiek en UDL in de praktijk te ervaren. In een voorbereide omgeving met uitdagende materialen creëren deelnemers hun eigen leerervaringen. Het symposium eindigt met een tentoonstelling waarin ideeën worden gedeeld en inspiratie wordt opgedaan om mee naar huis te nemen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Inclusieve pedagogie, Tien gewoontes van de inclusieve leraar, UDL

Voorbereiding op de rol als onderzoekende leraar

Symposium (90 minuten)279Jan Baan, Vrije Universiteit, Amsterdam, Nederland; Martina Van Uum, Radboud Docenten Academie, Nijmegen, Nederland; Jitske Steenbergen Bosma, Universiteit van Amsterdam, Amsterdam, Nederland

19. Diamond Room IIma 15:30 – 17:15

Academische leraren worden opgeleid om onderzoeksmatig de dagelijkse onderwijspraktijk te begrijpen en te verbeteren. In dit symposium worden drie praktijkvoorbeelden weergegeven van cursussen waarin aanstaande leraren (PO en VO) zich voorbereiden op hun onderzoekende rol in de school. Denk mee over vragen en dilemma’s die hierbij een rol spelen.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Academische leraren in opleiding, Leiderschapsrol, Onderzoeksmatig handelen

16:30 – 17:15 Parallelsessies 5

Komen tot daden: Actiegericht Duurzaamheidsonderwijs in de Lerarenopleiding

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)253Eefje Smit , Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Peter Duifhuis, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland

01a. Rotterdam Hall 1ma 16:30 – 17:15

Lerarenopleidingen willen duurzaamheid integreren in hun curriculum. Een uitdaging is de actiegerichte component: leren bijdragen aan een toekomst waarin je zelf wil leven. Wij laten zien hoe we hier met leraren in opleiding aan de Hogeschool Utrecht aan werken, bijvoorbeeld door hen samen te laten werken met maatschappelijke partijen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Actiecompetentie, Duurzaamheid

Groepsregistratie BRLO opleidingsschool &wij

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)449Sanne Koetsier, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Alwin Truin, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland

01b. Rotterdam Hall 2ma 16:30 – 17:15

In onze opleidingsshool &wij (Zwolle en omgeving) hebben wij een professionaliseringstraject ontworpen en uitgevoerd voor alle opleiders uit het opleidersteam. Dit gezamenlijke registratietraject heeft ertoe geleid dat elke opleider nu geregistreerd is. Het ontwerp, de wijze van uitvoering en de effecten van dit traject zullen gedeeld worden.

4. Regie, autonomie en leiderschap
BRLO, Groepsregistratie

Literatuurhistorisch redeneren in de bovenbouw van het primair onderwijs.

Posterpresentatie (variabel)173Pim van der Helm, Thomas More Hogeschool, Rotterdam, Nederland Universiteit Leiden -ICLON, Leiden, Nederland

01c. Centrale halma 16:30 – 17:15

Literatuurhistorisch redeneren geënt op historisch tekstmateriaal kan leerlingen in de bovenbouw van het primair onderwijs op verschillende manieren helpen. Deze didactiek draagt bij aan historisch besef, bewuste geletterdheid en heeft een positief effect op burgerschapsvorming. Dit onderzoek moet leiden tot een op relevante literatuur gebaseerde, praktijkgerichte lessenserie.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
bewuste geletterdheid, Bovenbouw primair onderwijs, burger, Historisch besef, Literatuurhistorisch redeneren

De kracht van open leermateriaal: Hoe leraren in opleiding online vinden en toepassen.

Posterpresentatie (variabel)258Joan Besseling, Hogeschool Inholland, Rotterdam, Nederland

01c. Centrale halma 16:30 – 17:15

De kwaliteit van het onderwijs is nauw verbonden met de kwaliteit van de leermiddelen. Om docenten meer mogelijkheden te bieden om lesmateriaal beter af te stemmen op hun leerlingen, bevordert de overheid het gebruik van open leermateriaal. Maken leraren in opleiding gebruik van open leermateriaal?Delen zij hun materiaal met anderen?

3. Digitalisering en onderwijs
Open leermateriaal, Pabo

Langstudeerder of praktijktalent?

Posterpresentatie (variabel)273Jannie Hoogendoorn, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland

01c. Centrale halma 16:30 – 17:15

Studenten die (te) lang stil hebben gestaan in hun studie weer in beweging brengen, ze weer in beeld krijgen en hen laten pronken met al hun opgedane ervaringen, dat is het doel van ons IB-traject voor langstudeerders! Oh, en natuurlijk eindelijk dat diploma behalen ;-).

2. Kansrijke schoolloopbanen
Assessment, EVC, Langstudeerder

Teacher Agency van Leerkrachten met Academische Vaardigheden in het Nederlandse Basisonderwijs

Posterpresentatie (variabel)310Britney Bouwman, Erasmus Universiteit Rotterdam, Rotterdam, Nederland

01c. Centrale halma 16:30 – 17:15

Hoe ziet de teacher agency van leerkrachten met academische vaardigheden in het Nederlandse basisonderwijs eruit? Wat maakt dat zij wel/niet de mogelijkheid ervaren om deze vaardigheden in te zetten? Een studie naar succesverhalen, met als doel het geven van concrete handvatten voor het behouden van leerkrachten met academische vaardigheden.

4. Regie, autonomie en leiderschap
academische vaardigheden, basisonderwijs, teacher agency

Generatieve AI en de toekomst van bachelor en masterproeven: Het onderzoeksportfolio als alternatief

Posterpresentatie (variabel)416Marijke Van Vlasselaer, Vrije Universiteit Brussel, Brussel, België

01c. Centrale halma 16:30 – 17:15

De opkomst van generatieve artificiële intelligentie (G)AI heeft een enorme impact op het hoger onderwijs, vooral op traditionele evaluaties zoals de bachelor- en masterproef. Met een groot deel van de studenten die (G)AI gebruiken voor schrijftaken, stellen wij voor deze proeven te vervangen door een onderzoeksportfolio.

3. Digitalisering en onderwijs
bacheloren masterproeven, Portfolio

Is snel zoveel beter voor cognitief sterke leerlingen?

Posterpresentatie (variabel)417Rony Moortgat, Vrije Universiteit Brussel, Brussel, België

01c. Centrale halma 16:30 – 17:15

Deze posterpresentatie bespreekt academische versnelling voor cognitief sterke leerlingen binnen het Vlaamse onderwijs en benadrukt het belang van trage metacognitieve ontwikkeling. Met een mix van klassieke filosofie en moderne onderwijstheorieën pleit de studie voor een holistische benadering die reflectief leren bevordert, gericht op intellectuele autonomie en emotioneel welzijn.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Autonomie en morele groei, Holistisch onderwijs, Metacognitieve ontwikkeling

Scripting task to envision discussion facilitation in mathematics lessons

Posterpresentatie (variabel)430Sigal Hava Rotem, Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland

01c. Centrale halma 16:30 – 17:15

This study explores pre-service teachers’ vision of facilitating mathematical discussions using scripting task. PTs wrote scripts depicting lessons, revealing five patterns in their vision of analytic and social scaffolding and information flow. The findings offer insights for teacher educators to help PTs develop their vision of leading productive mathematics discussions.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Preservice teachers, Scripting Task, Secondary school algebra

Wiskundige attitude-ontwikkeling bij leraren-in-opleiding: interviews met opleiders rekenen-wiskunde

Posterpresentatie (variabel)452Michiel Veldhuis, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland; Madhuvanti Anantharajan, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland; Mara Otten, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland

01c. Centrale halma 16:30 – 17:15

Beschermt een wiskundige attitude tegen (de effecten van) rekenangst? In interviews met opleiders rekenen-wiskunde van lerarenopleidingen basisonderwijs in Nederland komt naar voren hoe zij toekomstige leerkrachten ondersteunen bij het ontwikkelen van een wiskundige attitude. Zo krijgen we aanknopingspunten voor het verder ondersteunen van toekomstige leerkrachten bij het omgaan met rekenangst.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
lerarenopleiding basisonderwijs, rekenangst, wiskundige attitude

(Samen)werken aan feedbackgeletterdheid: zicht op de student.

Posterpresentatie (variabel)487Lieke Jager, Radboud Docenten Academie, Nijmegen, Nederland

01c. Centrale halma 16:30 – 17:15

Studenten krijgen binnen de lerarenopleiding veel feedback. Regie nemen over je ontwikkeling vraagt om kritisch gebruik te maken van de feedback die je krijgt. We presenteren de eerste bevindingen van een onderzoek naar uitdagingen van studenten bij het gebruiken van feedback én hoe studenten daar (beter) bij te ondersteunen.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Feedbackgeletterdheid

Inductietraject Startende Leerkrachten

Posterpresentatie (variabel)502Saskia Kleinveld, Thomas More Hogeschool, Rotterdam, Nederland; Sanne Boer, Sanne Boer, Schiedam, Nederland Harmen Stans, Delft, Nederland Saskia De Bie, Capelle a/d IJssel, Nederland; Harmen Stans, Thomas More Hogeschool, Rotterdam, Nederland

01c. Centrale halma 16:30 – 17:15

Uitval van starters in de eerste drie jaar is nog steeds een groot probleem.

Hoe kunnen we hen een sterk fundament meegeven, met passende inspiratie & begeleiding?

In ons inductietraject -onderbouwd vanuit praktijk- en literatuuronderzoek- staat dit helder omschreven.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Coaching, Fundament, Starters

Een passend programma: Landelijke casussen brengen EVC bij de ulo’s in kaart

Posterpresentatie (variabel)504Susanne Spiele, Universiteit Twente, Enschede, Nederland

01c. Centrale halma 16:30 – 17:15

Een passend programma bij de lerarenopleiding, dat wil toch iedereen? Maar hoe gaan universitaire lerarenopleidingen om met brede bachelors, onderwijservaring of vakinhoudelijke werkervaring? We presenteren deelresultaten van het EVC-project bij de ulo’s, waarin casussen in negen schoolvakken naar de landelijke ulo’s werden verzonden en programma’s en redenaties werden verzameld.

4. Regie, autonomie en leiderschap
eerder verworven competenties (evc), toelating en programma, zijinstroom

Begrijpen van eisen aan en ondersteuning van starters en zij-instromers in het voortgezet onderwijs

Posterpresentatie (variabel)508Susanne Spiele, Universiteit Twente, Enschede, Nederland

01c. Centrale halma 16:30 – 17:15

We willen dat het goed gaat met onze zij-instromers en starters, maar hoe zorgen we daarvoor? Met hen en begeleiders en schoolleiders brengen we door middel van een praktijkportret het professionele welzijn, het handelen in de schoolpraktijk en de ondersteuning van zij-instromers en starters in kaart in dit mixed-method onderzoek.

4. Regie, autonomie en leiderschap
startende leraren, zijinstromers

Studievertraging voorkomen en genezen: zo werkt dat!

Workshop (45 minuten)160Marieke Thurlings, Technische Universiteit Eindhoven; Eindhoven School of Education, Eindhoven, Nederland; Carry Van Weert, Technische Universiteit Eindhoven; Eindhoven School of Education, Eindhoven, Nederland

02. Veder Roomma 16:30 – 17:15

In deze workshop staan effectieve factoren en interventies centraal die we inzetten om studievertraging vlot te trekken én dat te voorkomen. Het hoofddoel is in dialoog te gaan over het door-ontwikkelen van interventies in lerarenopleidingen. De doelgroep zijn opleiders die zich bezighouden of interesse hebben in zorgstudenten en studentenwelzijn.

Het onderzoek of praktijkvoorbeeld uit het voorstel is beschreven in een artikel dat is geaccepteerd door of gepubliceerd in het Tijdschrift voor Lerarenopleiders.

2. Kansrijke schoolloopbanen, Tijdschrift voor Lerarenopleiders
interventies, langstudeerders, zorgstudenten

Het lerarentekort, van daden naar visie: Goed onderwijs met minder leraren een praktijk onderzoek.

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)327Karlijn de Jong, Hogeschool Leiden, Leiden, Nederland

03. Mees Room IIma 16:30 – 17:15

Hoe kunnen wij goed onderwijs verzorgen met minder bevoegde leerkrachten. Op zes po-scholen is door middel van praktijkonderzoek het anders organiseren onderzocht. Centrale vragen waren: Wat is goed onderwijs? Wat heeft deze school(context) nodig? Schoolteams hebben zowel nieuwe als al in gebruik genomen vormen van anders organiseren toegepast en geëvalueerd.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Anders organiseren, Leraren tekort, Onderwijs visie

Flexibilisering: zoeken naar evenwicht tussen kansen en dilemma’s

Workshop (45 minuten)534Mark Boiten, 10voordeleraar, Den Haag, Nederland; Frank Derks, HAN University of Applied Sciences, Nijmegen, Nederland; Anne de Jager, HAN University of Applied Sciences, Nijmegen, Nederland; Meijken Engbers, Hogeschool Windesheim, Almere, Nederland; Rozemarijn Toorn, Hogeschool Windesheim, Almere, Nederland; Machiel Stolk, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland

05. Penn Room IIma 16:30 – 17:15

Door het Bestuursakkoord Flexibilisering Lerarenopleidingen ontwikkelen de lerarenopleidingen passende routes en maatwerk. In het voorjaar van 2024 gaven de tweedegraads lerarenopleidingen aan dat ze allemaal de ambitie hebben om ook hun voltijdse routes te flexibiliseren. In deze workshop nodigen collega’s van de Hogeschool Arnhem Nijmegen en Windesheim je uit om mee te denken over de kansen en dilemma’s die zij daarbij tegen zijn gekomen.

2. Kansrijke schoolloopbanen
voltijd

Een nieuw script voor onderwijsinnovatie

Workshop (45 minuten)249Jantien Dr. Gerdes, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Jeanet Van Dam, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Sui Lin Goei, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland

06. Penn Room Ima 16:30 – 17:15

Waarom vinden onderwijsvernieuwingen vaak zo moeilijk hun weg naar de dagelijkse praktijk? Dit komt deels door onze impliciete maar dominante overtuigingen over onderwijs. In deze workshop verkennen we hoe we samen de regie pakken over deze overtuigingen. We gebruiken laagdrempelige, creatieve werkvormen die direct toepasbaar zijn in je eigen praktijk.

4. Regie, autonomie en leiderschap
creatieve methodes, impliciete overtuigingen, innovatie

Pedagogisch prioriteitenspel spelen met leerlingen: wat vinden zij belangrijk in onderwijs?

Workshop (45 minuten)177Vera Michels, Liemers College, Zevenaar, Nederland; Carlos Van Kan, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Fedor de Beer, HAN University of Applied Sciences, Nijmegen, Nederland

07. Leeuwen Room IIma 16:30 – 17:15

Door het spelen van het pedagogisch prioriteitenspel met leerlingen wordt op een laagdrempelige manier duidelijk wat leerlingen belangrijk vinden op school. Leerlingen gaan met elkaar in dialoog. In een afsluitend groepsgesprek wordt duidelijk wat in de groep hoog gewaardeerd wordt, en wat eventueel mist in de pedagogische aanpak op school.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Gespreksinstrument, Leerlingen, Pedagogisch

Hoe laten we studenten daden en woorden verbinden bij leren op de werkplek?

Workshop (45 minuten)55Caroline van Leeuwen, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Daan van Leeuwen, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Shera Gerber, Scala College, Alphen aan den Rijn, Nederland

08. Leeuwen Room Ima 16:30 – 17:15

Lerarenopleiders (zowel op de opleiding als op de stageplek) helpen studenten met leren van hun ervaringen in de klas. Als je structuur aanbrengt in het verwoorden en verwerken van de ervaringen, en dat koppelt aan theoretische kennis, levert dat inzicht op voor de studenten. In deze workshop oefenen we daarmee.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
boundary crossing, theorie en praktijk koppelen, werkplekleren

Werken met kernkwaliteiten in het onderwijs

Workshop (45 minuten)378Lennart Visser, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Peter Ruit, Peter Ruit, training- en adviesbureau voor onderwijs , Waddinxveen, Nederland

09. Goudriaan Room IIma 16:30 – 17:15

Het werken met kernkwaliteiten in het onderwijs biedt een enorme meerwaarde voor zowel leerlingen/ studenten als docenten. Het draagt bij aan een holistische benadering van onderwijs, waarbij niet alleen de cognitieve ontwikkeling, maar ook de sociaal-emotionele en persoonlijke ontwikkeling centraal staat.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
kernkwaliteiten, welbevinden

Cultuur, Beweging & Omgeving: Vakintegratie, Teamwork, PeerToPeer, 21stCenturySkills en Talentkracht

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)237Mark Timpen, Hanzehogeschool Groningen, Groningen, Nederland; Roos Hagens, Hanzehogeschool Groningen, Groningen, Nederland

10. Goudriaan Room Ima 16:30 – 17:15

De eerstejaarsstudenten van de Pabo maken binnen de module Cultuur, Beweging en Omgeving (CBO) kennis met elf vakgebieden die centraal staan in het onderwijs. In groepsverband ontwerpen zij een Educatieve Video, waarin zij de kijkers (basisschoolleerlingen) meenemen op didactische en vakinhoudelijke wijze over een zelfgekozen thema.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
21eeeuwse Vaardigheden, Educatieve Video, Vakintegratie

Van sanctieladder naar opvoedingspiramide

Workshop (45 minuten)245Dianne Hoefakker, Talent als Docent, Haarlem, Nederland; Piet Spee, Talent als Docent, Haarlem, Nederland

11. J.F. Staal Roomma 16:30 – 17:15

Klassenmanagement wordt vaak gekoppeld aan effectief leren reageren op ongewenst leerlinggedrag. In deze workshop maak je kennis met scholingsaanbod uit Onderwijsregio Kennemerland/Groot-Amsterdam, waarin starters hun eigen opvoedingspiramide leren bouwen en zo ongewenst leerlinggedrag leren voorkomen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
klassenmanagement, leerklimaat, pedagogiek

NRO Themapagina’s over taalgerichte vakdidactiek – inzetbaar in opleiding en professionalisering?

Workshop (45 minuten)454Maaike Hajer, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Mirjam de Bruijne , Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Cindy Kuiper, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland

12. Blue Roomma 16:30 – 17:15

Aandacht voor school- en vaktaal is cruciaal in alle onderwijscontexten en leergebieden, ter ondersteuning van het leren (vakinhoudelijke kennis en vaardigheden) en ter bevordering van motivatie en betrokkenheid van leerlingen. Taalgerichte (vak)didactiek is echter nog niet structureel verankerd binnen lerarenopleidingen. We verkennen hoe nieuwe pagina’s op Onderwijskennis.nl hiervoor handvatten bieden.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
basisvaardigheden, onderwijskansen, taalgericht vakonderwijs

Facilitering van blended leren in Teacher Learning Groups

Onderzoekspresentatie (45 minuten)96Emmy Vrieling-Teunter, Open Universiteit, Heerlen, Nederland; Maartje Henderikx , Open Universiteit, Heerlen, Nederland

14. Van Walsum Roomma 16:30 – 17:15

Het inzetten van Blended Leren binnen Teacher Learning Groups (TLGs) vereist doordachte implementatie en facilitering. Denk bijvoorbeeld aan de verminderde mogelijkheden voor sociale interacties binnen de online context. Vanuit de onderzoeksvraag ‘Hoe ervaren deelnemers de Sociale Configuratie van blended TLG’s tijdens F2F- en online bijeenkomsten?’ ontstaan aanbevelingen voor de onderwijspraktijk.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Blended leren, sociale configuratie, teacher learning groups

Blindevlekken in onderwijsinnovaties: hoe verklein je ze?

Workshop (45 minuten)486Manon Joosten, Hogeschool Inholland, Amsterdam, Nederland

15. Van der Veeken Roomma 16:30 – 17:15

Complexe (onderwijs)innovatievraagstukken oplossen vraagt collectieve intelligentie. Niemand alleen kan de oplossing voor morgen bedenken. Maar in elke groep verstoort ‘ranking’ het proces van het kunnen, willen en durven delen van perspectieven, waardoor blindevlekken ontstaan. Speur in deze workshop je eigen blindevlek op en krijg handvaten om ze te verkleinen.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Collectieve intelligentie, Deep Democracy, Onderwijsinnovatie

Loopbaanvaardig in de klas. Wat is nodig om aandacht te besteden aan LOB in de lerarenopleidingen?

Rondetafelgesprek (45 minuten)293Minette van den Bemd, BiOND, Utrecht, Nederland; Douwe van der Hucht, Expertisepunt LOB, Woerden, Nederland

16. Captain’s Loungema 16:30 – 17:15

(Hoe) kunnen lerarenopleidingen structureel aandacht besteden aan LOB, zodat afgestudeerde studenten bij de start van hun carrière in het onderwijs, zelf loopbaanvaardig zijn én weten hoe zij hun leerlingen kunnen begeleiden bij het loopbaanvaardig worden? Wat is daarvoor nodig?

2. Kansrijke schoolloopbanen
Lerarenopleidingen, Loopbaancompetenties, Loopbaanontwikkeling en begeleiding (LOB)

Begrijp je me echt? Inclusief denken en lesgeven in het primair onderwijs

Rondetafelgesprek (45 minuten)357Machteld de Jong, Hogeschool Inholland, Rotterdam, Nederland

21. Van der Werff Studioma 16:30 – 17:15

Begrijp je me echt?Een toegankelijke en praktische lesmethode om meer kennis, sensitiviteit en vaardigheden te ontwikkelen over diversiteit en inclusie in het (primair) onderwijs. De methode is ontwikkeld in co-creatie met Pabodocenten en -studenten. Het rondetafelgesprek zoomt in op jouw rol en positie als docent in het primair onderwijs.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Diversiteit, Inclusief onderwijs, Professionalisering

Opleiden voor het mbo – het integreren van aanbevelingen voor de praktijk

Rondetafelgesprek (45 minuten)421Ilona de Bruijne, MBO Raad, Woerden, Nederland

22. Van der Mandele Studioma 16:30 – 17:15

Tijdens deze gesprekstafel gaan we in gesprek n.a.v. een infographic met aanbevelingen voor lerarenopleiders en -opleidingen over het opleiden van docenten voor het mbo. Nou zijn aanbevelingen prachtig, maar hoe gaan we er met elkaar voor zorgen dat deze aanbevelingen ook geïntegreerd worden in de praktijk?

4. Regie, autonomie en leiderschap
Samen Opleiden

Beroepsbeeld: het hart van samen opleiden

Workshop (45 minuten)139Miranda Timmermans, Marnix Academie, Utrecht, Nederland; Edmee Suasso dLima dPrado , Hogeschool Saxion, Enschede, Nederland; Gea Spaans, Platform Samen Opleiden & Professionaliseren, Utrecht , Nederland

24. New York Room Ima 16:30 – 17:15

Partnerschappen SO&P gebruiken beroepsbeelden bij het inrichten van opleiden en begeleiden. De vraag is hoe dat vorm kan krijgen binnen onderwijsregiovorming, wat helpt partnerschappen en opleiden en begeleiden, en geeft het ook richting aan de andere drie functies? Aan de hand van ontwikkelde scenario’s en de achtergronden bespreken we mogelijkheden.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Beroepsbeeld, Richting, Samen Opleiden

Nieuwe kerndoelen Nederlands: een impuls voor het taalcurriculum op de pabo

Rondetafelgesprek (45 minuten)457Jantien Dhont, SLO, Amersfoort, Nederland; Katinka De Croon, SLO, Amersfoort, Nederland

25. New York Room IIma 16:30 – 17:15

Samen met het onderwijsveld heeft SLO – op basis van recente inzichten uit wetenschap, beleid en onderwijs – kerndoelen Nederlands geactualiseerd. Deze hebben implicaties voor de inrichting van het taalonderwijs in het basisonderwijs en de onderbouw van het vo. Wat betekent dit voor de lerarenopleiding?

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Conceptkerndoelen Nederlands, Implicaties, Pabocurriculum

Het geheugen door de ogen van leerkrachten, een kwalitatieve studie met zes groep drie leerkrachten

Onderzoekspresentatie (45 minuten)411Marloes van Roon, Fontys Hogeschool, Tilburg, Nederland Universiteit Leiden -ICLON, Leiden, Nederland

26. Tokyo Roomma 16:30 – 17:15

Het geheugen is essentieel voor leren, maar we weten nog weinig over hoe leerkrachten denken over het geheugen en dit in hun onderwijspraktijk integreren. Dit kwalitatieve onderzoek verkent middels observaties de geheugen gerelateerde instructie van leerkrachten en middels interviews hoe leerkrachten denken over het geheugen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Geheugen, Kwalitatief, Leerkrachten

Ontdek het effect van het husselen van groepen

Onderzoekspresentatie (45 minuten)478Marianne Hooijsma, NRO Kennisrotonde, Den Haag, Nederland

Hal – Dome 1ma 16:30 – 17:15

De dynamiek in een groep heeft invloed op het gedrag van leerlingen en de mate waarin ze tot leren komen. Scholen vragen zich daarom af hoe ze de groepsdynamiek positief kunnen beïnvloeden. In deze interactieve presentatie wordt kennis uit wetenschappelijke onderzoeken over herverdeling van groepen en zitplaatsen toegelicht.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Groepsdynamiek, sociaal welzijn, zitplaatsen

AI tijdens de lessen. Wat betekent dit voor de docent en wat betekent dit voor de leerling

Rondetafelgesprek (45 minuten)300Ingrid Kuiken, Niftarlake College, Maarssen, Nederland

Hal – Dome 2ma 16:30 – 17:15

is belangrijk dat je als docent leerlingen bewust maakt van de gevolgen van het gebruik van AI. We kijken naar hoe je ze helpt om verantwoord om te gaan met AI, hoe ze kritisch kunnen nadenken en hoe je ze bewust maakt van de ethische kanten van deze technologie.

3. Digitalisering en onderwijs
Gebruik AI door leerlingen, Hoe zet je AI in als docent

Kennis maken van ervaringen opgedaan met leerlingacteurs

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)224Evie Walsma, School of Education, Leeuwarden, Nederland

Hal – Dome 3ma 16:30 – 17:15

In de opleidingsschool School of Education heeft een groep instituuts- en schoolopleiders een didactiek rondom het werken met leerlingacteurs in hun (intervisie)netwerken ontworpen om de transfer van het ervaringsleren tijdens deze trainingen naar de (verdere) ontwikkeling van de praktijkkennis van aanstaande leraren te stimuleren.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
(Intervisie)netwerk, Ervaringsleren, Leerlingacteurs

Professionalisering & registratie voor expert-lerarenopleiders

Rondetafelgesprek (45 minuten)352Mariëlle Theunissen, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Pettra van Beveren, Nieuwe Opleidingsschool Amsterdam, Amsterdam, Nederland

WTC – Sydneyma 16:30 – 17:15

In het licht van de herziening van de beroepsstandaard en registratieprocedures wordt ingezet op erkende professionaliseringstrajecten. Daarom ontwikkelt Velon een landelijke professionele leergemeenschap voor ervaren lerarenopleiders, die verantwoordelijk zijn voor flexibilisering bij het opleiden en professionaliseren van leraren. In dit rondetafelgesprek delen we onze ideeën en vragen hierbij.

4. Regie, autonomie en leiderschap
expertlerarenopleiders, flexibilisering, professionele leergemeenschap

dinsdag 11 mrt 2025

10:00 – 10:45 Parallelsessies 6

Meer halen uit Kostbare Onderwijstijd

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)97Shyro van Nieuwenhuijsen, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Anne Hazenberg, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Jette de Heer, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland

01a. Rotterdam Hall 1di 10:00 – 10:45

Bij de Lerarenopleiding Natuurkunde aan de Hogeschool Rotterdam zijn vernieuwende trajecten ingevoerd: Leren van gemaakt werk en Bewuster herkansen. Door herstructurering van onderwijstijd, focus op leerstrategieën, aanmoediging van individuele en collectieve eigenaarschap verwachten we meer studenten die hun studie succesvol doorlopen. Overkoepelend werken we vanuit de Didactiek van Hoge verwachtingen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Herkansingen, Hoge verwachtingen, Zelfregulatie

In de nieuwe Inholland pabo is (bijna) alles anders

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)270Nanda Deen, Hogeschool Inholland, Den Haag, Nederland; Lucas Rurup, Hogeschool Inholland, Den Haag, Nederland

01b. Rotterdam Hall 2di 10:00 – 10:45

In september startte de gloednieuwe Inholland pabo. Het nieuwe, responsieve onderwijsconcept met 40% praktijkonderwijs, kwam volledig tot stand in co-productie met werkveld en studenten. Het resulteerde niet alleen in een nieuw curriculum, maar ook in een fundamenteel andere manier van leren, organiseren en samenwerken, voor student én lerarenopleider!

4. Regie, autonomie en leiderschap
Onderwijsconcept, Onderwijsinnovatie, Praktijkleren

Aha! Spelend en voelend pedagogische thema’s ervaren en de eigen houding daarin verkennen.

Workshop (45 minuten)527Myriam Hemsteede, Lerarenopleider NHL Stenden, Leeuwarden, Nederland; Albert Brouwer, NHL Stenden, Leeuwarden, Nederland

02. Veder Roomdi 10:00 – 10:45

Hoe word je als docent bewuster van je eigen innerlijke houding en kun je daar mee gaan werken?

In deze workshop gebruiken we lichaamsgerichte oefeningen als startpunt voor reflectieve gesprekken. Ervaringen met het inzetten van dergelijke werkvormen bij vakken ‘pedagogiek’ en ‘professionele identiteit’ (tweedegraads lerarenopleiding) worden ook kort gedeeld.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
innerlijke houding, lichaamsgericht, spelenderwijs

Kansrijk onderwijs voor anderstaligen in alle sectoren

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)251Myrthe Coret-Bergstra, NHL Stenden, Leeuwarden, Nederland; Sanne Koetsier, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Laura Nap, NHL Stenden, Leeuwarden, Nederland

03. Mees Room IIdi 10:00 – 10:45

Hoe bereiden we docenten voor op het lesgeven in klassen met steeds meer nieuwkomers in het po, vo en mbo? Hogeschool Windesheim en NHL Stenden bieden vanuit de NT2-opleiding trajecten op maat voor zowel studenten van de lerarenopleidingen als voor het werkveld (professionals op isk’s en op het mbo).

2. Kansrijke schoolloopbanen
Gelijke kansen, NT2, Taalonderwijs

Regie stimuleren bij spanningen in het lerarenberoep: werkinstrumenten voor de lerarenopleiding

Onderzoekspresentatie (45 minuten)294Johan Ardui, Hogeschool UCLL, Limburg, België; Laura dr. Tamassia, Hogeschool UCLL, Limburg, België

04. Mees Room Idi 10:00 – 10:45

In het kader van het lerarentekort en de vroege uitval van leraren, wordt de lerarenopleiding geconfronteerd met de vraag hoe studenten kunnen worden voorbereid op spanningen in de schoolpraktijk.We presenteren een praktijkportfolio voor lerarenopleiding en aanvangsbegeleiding, met werkinstrumenten waarmee regie en leiderschap worden gestimuleerd bij het omgaan met praktijkspanningen.

4. Regie, autonomie en leiderschap
persoonlijk leiderschap, praktijkschok, spanningen

“Onderwijs met Impact: Persoonlijk Meesterschap in Actie” Kaartspel Persoonlijk Meesterschap.

Workshop (45 minuten)216Inge Huttinga, Viaa, Zwolle, Nederland; Wilke Van der Molen, Viaa, Zwolle, Nederland

05. Penn Room IIdi 10:00 – 10:45

Met het Kaartspel Persoonlijk Meesterschap reflecteren deelnemers op hun waarden, dilemma’s en visie op goed onderwijs. De sessie biedt nieuwe inzichten en praktische handvatten voor persoonlijke en professionele ontwikkeling, essentieel voor de toekomst van het onderwijs.Het kaartspel kan ingezet worden bij de begeleiding van (aankomende) leraren in coaching sessies.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Kaartspel, Persoonlijk Meesterschap, Reflecteren en onderzoeken

De demonstratie: een didactische werkvorm met meerdere gezichten?

Workshop (45 minuten)189Els Tanghe, Universiteit Antwerpen – Antwerp School of Education, Antwerpen, België; Tobias Frenssen, Hogeschool UCLL, Leuven, België

06. Penn Room Idi 10:00 – 10:45

Verstaan we allemaal hetzelfde bij de didactische werkvorm demonstratie? Pakken we deze allemaal op dezelfde manier aan, en leggen we dezelfde klemtonen? Tijdens deze workshop bestuderen we deze didactische werkvorm, met als doel na te gaan of de gedeelde onderwijsterminologie wel dan niet verschillende verschijningsvormen in de praktijk kent.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Didactische aanpak, Didactische werkvorm, Onderwijsaanpak

Didactiek en vakinhoud: hand in hand met BTC.

Workshop (45 minuten)332Matthias Kaat, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Marjolijn Bosma, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland

07. Leeuwen Room IIdi 10:00 – 10:45

Ervaar hoe de aanpak van Building Thinking Classrooms (BTC) in de praktijk werkt. Leer van onze ervaringen in de lerarenopleiding en ontdek hoe deze methode de professionele ontwikkeling van toekomstige docenten versnelt. Deze interactieve workshop biedt hands-on inzichten in een innovatieve onderwijsdidactiek.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Building Thinking Classrooms, Lerarenopleidersvaardigheden

Het Ecosysteem en Toegepaste ecopsychologie als partners in de pedagogische opdracht

Workshop (45 minuten)346Tatjana van der Sluis, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Ann Sterckx, Ann Sterckx, Gent, België Earthwise Education, Gent, België

08. Leeuwen Room Idi 10:00 – 10:45

Veel jongeren missen verbinding met hun omgeving en zichzelf, wat hun welzijn en ontwikkeling schaadt. Integratie van ecosystemische en ecopsychologische perspectieven in de pedagogische opdracht biedt hier een antwoord. We presenteren een theoretisch kader en laten je ervaringsgericht verkennen hoe dit perspectief de verbondenheid met zelf, samenleving en aarde versterkt.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
duurzaam onderwijs, natuurinclusief, verbinding

Werkplekbegeleiders ontwikkelen tools voor hun begeleidingspraktijk in de school

Workshop (45 minuten)265Marloes Lankman, Marloes Lankman, Zwolle, Nederland; Mildred Wijma, Mildred Wijma, Zwolle, Nederland; Edwin van der Molen, Greijdanuscollege , Zwolle, Nederland; Charlie Lodewijk, Nuborgh college , Nunspeet, Nederland

09. Goudriaan Room IIdi 10:00 – 10:45

Lerarenopleiders, schoolopleiders én werkplekbegeleiders van opleidingsschool IJssel-Veluwe ontwikkelden samen (digitale) begeleidingsmethodieken die praktisch en concreet een handreiking bieden aan werkplekbegeleiders voor hun begeleiding van studenten. In deze bovenschoolse samenwerking hebben de deelnemers zich verdiept in de theorie achter het begeleiden en dat omgezet in een praktijkproduct.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
theoriepraktijk, verdieping, werkplekbegeleider

Groeien in je rol als docentbegeleider

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)290Marcelle Hobma, Vrije Universiteit, Amsterdam, Nederland

10. Goudriaan Room Idi 10:00 – 10:45

De onderwijsregio Kennemerland – Groot & Amsterdam heeft te maken met een sterk varierende doelgroep starters: van jonge afstudeerders tot zijinstromers met een andere achtergrond.

Dit vraagt om flexibiliteit en differentiatie in begeleiding. Goede begeleiding vereist een combinatie van vakinhoudelijke kennis, coaching vaardigheden en aanpassingsvermogen aan veranderende doelgroepen.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Docentbegeleider, Loopbaanpad, Professionele groei

Praten over doen. Gesprekskaarten die vakdidactisch redeneren op de werkplek bevorderen. 

Workshop (45 minuten)257A. Heleen Vellekoop, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Anneke Smits, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Els Franken, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland

11. J.F. Staal Roomdi 10:00 – 10:45

Leraren in opleiding reflecteren uit zichzelf eerder op orde dan op vakdidactiek. Ons lectoraat heeft samen met twee opleidingsscholen een set vraagkaarten ontwikkeld, waarmee de focus in leergesprekken op het leren van leerlingen komt te liggen. We doen verslag van ons ontwerponderzoek en laten jullie werken met het instrument.

Het onderzoek of praktijkvoorbeeld uit het voorstel is beschreven in een artikel dat is geaccepteerd door of gepubliceerd in het Tijdschrift voor Lerarenopleiders.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek, Tijdschrift voor Lerarenopleiders
Duurzaam leren, Pedagogical reasoning, Samen Opleiden

Meten, om te weten waarom iets (niet) werkt: samen betekenisvol aan de slag met schooldata.

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)214Marijke De Smet, Arteveldehogeschool, Gent, België; Evy Van Parijs, Arteveldehogeschool, Gent, België; Emmelien Merchie, Leerpunt, Brussel, België; Isabelle Janssens, Leerpunt, Brussel, België

12. Blue Roomdi 10:00 – 10:45

In dit praktijkvoorbeeld nemen lerarenopleiders de rol van procescoach op zich binnen een door Leerpunt en de Vlaamse Overheid gesubsidieerde dienstverleningsopdracht. Het doel van het implementatietraject is om schoolleiders te versterken in data-geïnformeerd schoolleiderschap en om collectieve betekenisgeving aan leerlingenprestaties mogelijk te maken binnen de scholengemeenschap.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Datageïnformeerd werken in onderwijs, Gestandaardiseerde toetsen, Leerlingenprestaties

Docentontwikkeling in een PLG historisch redeneren en onderzoek in groep 5 t/m 8

Onderzoekspresentatie (45 minuten)520Yolande Potjer, Iselinge Hogeschool, Doetinchem, Nederland Universiteit van Amsterdam, Amsterdam, Nederland

14. Van Walsum Roomdi 10:00 – 10:45

Deze presentatie deelt uitkomsten van een studie naar docentontwikkeling in een tweejarige PLG over historisch redeneren en toepassing hiervan in onderzoekende geschiedenislessen voor de basisschool. Leervragen van leerkrachten icm vakdidactiek stonden hierin centraal. Deelnemers ervaarden historisch redeneren in historische onderzoekjes, ontwierpen onderzoekende lessen en voerden deze uit in hun klas.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Historisch redeneren (vakdidactiek geschiedenis)

Teamprofessionalisering: Leergang zelfregulerend leren

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)169Andries Vroegrijk, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland

15. Van der Veeken Roomdi 10:00 – 10:45

Effectieve interventies voor zelfregulerend leren worden gekenmerkt door een integratieve aanpak, waarbij leerstrategieën expliciet in de lesstof worden geïntegreerd. De Leergang Zelfregulerend Leren ondersteunt docenten bij het implementeren van deze aanpak in hun onderwijspraktijk. Een uitdaging hierbij is het waarborgen van collectieve inzet en het afstemmen op diverse studentenbehoeften.

4. Regie, autonomie en leiderschap
docentprofessionalisering, teamverband

Bekwaamheid beter borgen door specifiekere bekwaamheidseisen (deel 1)

Rondetafelgesprek (45 minuten)343Hein Broekkamp, Onderwijsraad, Den Haag, Nederland; Louise Elfers, Onderwijsraad, Den Haag, Nederland

16. Captain’s Loungedi 10:00 – 10:45

De overheid heeft de bekwaamheid van aanstaande leraren te waarborgen – samen met de lerarenopleidingen en het bredere onderwijsveld. Hoe is dit te realiseren op een manier die ruimte geeft aan lerarenopleidingen?

In dit rondetafelgesprek over het recente advies van de Onderwijsraad ligt het accent op de aanbeveling om bekwaamheidseisen specifieker te maken. (Zie ook parallelsessie 7, 11:15 – 12:00 uur, waarin het accent lig op de aanbeveling uit het advies om de eindtoetsing meer vergelijkbaar te maken).

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
bekwaamheidseisen, toetsing, Waarborging

Van woorden naar daden: bruggen bouwen tussen onderzoek en onderwijspraktijk met beroepsproducten

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)165Noortje Hemmen, NHL Stenden, Leeuwarden, Nederland

17. Van Oldenbarnevelt Roomdi 10:00 – 10:45

In de Masterlerarenopleiding Nederlands van NHL Stenden werken we sinds kort met beroepsproducten om het praktijkgerichte onderzoek voor zowel student, opleiding als werkveld relevanter te maken en de kans op doorwerking in de praktijk te versterken. In deze bijdrage delen we onze aanpak en ervaringen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Beroepsproducten, Onderzoekend Vermogen

Autonomie in ontwikkeling: Hoe kiezen studenten activiteiten om zich in de breedte te ontwikkelen?

Onderzoekspresentatie (45 minuten)466Simone Bijvoet-van den Berg, Iselinge Hogeschool, Doetinchem, Nederland; Marinus Van Grootheest, Iselinge Hogeschool, Doetinchem, Nederland

18. Diamond Room Idi 10:00 – 10:45

In dit praktijkgericht onderzoek onder tweedejaars voltijdstudenten PABO is onderzocht hoe studenten keuzes maken welke stageactiviteiten zij uitvoeren als onderdeel van hun opleiding, en welke afwegingen zij maken om zich vakinhoudelijk in de breedte te blijven ontwikkelen.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Autonomie, Stageactiviteiten

Pedagogische sensitiviteit in het basisonderwijs

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)66Anouke Bakx, Fontys Hogeschool – Kind en Educatie, Tilburg, Nederland

19. Diamond Room IIdi 10:00 – 10:45

Pedagogische sensitiviteit in het onderwijs

In dit praktijkvoorbeeld staat de relatie tussen leraar en leerling centraal. We verkennen het concept pedagogische sensitiviteit en wat je kunt inzetten voor het ondersteunen van welbevinden van jouw studenten/leerlingen

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Pedagogische sensitiviteit

Gezamenlijk werken aan Duurzaam Docentschap

Rondetafelgesprek (45 minuten)184Ria de Gooijer, Hogeschool Inholland, Den Haag, Nederland; Pieter-Jan Ruiter, Thomas More Hogeschool, Rotterdam, Nederland

21. Van der Werff Studiodi 10:00 – 10:45

Om uitstroom van leraren te voorkomen is aandacht voor persoonlijke ambities noodzakelijk. Door binnen een bestuur vanuit verschillende rollen en organisatielagen met elkaar in gesprek te gaan, ontstaat inzicht in behoeftes en kansen voor het loopbaanperspectief van leraren. Kleine interventies, vanuit elke rol te ontwerpen, bevorderen loopbaanregie en duurzaam docentschap.

4. Regie, autonomie en leiderschap
behoud leraren, loopbaanregie, ontwikkelcirkel

Ieder Kind Alle Kansen: Interprofessioneel Samenwerken in de Pedagogisch-Educatieve Sector

Rondetafelgesprek (45 minuten)389Emmy Vrieling-Teunter, Open Universiteit, Heerlen, Nederland; Rosanne Hebing, Iselinge Hogeschool, Doetinchem, Nederland; Lianne Post, Iselinge Hogeschool, Doetinchem, Nederland; Marinka Kuijpers, Open Universiteit, Heerlen, Nederland; Carolien van Riswijk, Iselinge Hogeschool, Doetinchem, Nederland

22. Van der Mandele Studiodi 10:00 – 10:45

Met dit rondetafelgesprek wordt een vierjarig onderzoek naar interprofessionele samenwerking in de pedagogisch-educatieve sector afgetrapt. Zowel de manier waarop (aanstaande) professionals ondersteund kunnen worden bij het interprofessioneel samenwerken als de manier waarop zij op hun beurt kinderen kunnen ondersteunen met een inclusief aanbod worden onderzocht.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Duurzame netwerken, grens en netwerkcompetenties, Interprofessioneel samenwerken

Bewegend leren als motor voor onderwijsvernieuwing: Inclusief en activerend onderwijs

Workshop (45 minuten)280Lindsay Everaert, Universiteit Hasselt, Diepenbeek, België; Ruth Stevens, Universiteit Hasselt, Diepenbeek, België

24. New York Room Idi 10:00 – 10:45

Activerende werkvormen zoals bewegend leren verbeteren leerprestaties en het welzijn van leerlingen, maar toch blijft zittend onderwijs de norm. In deze inspirerende workshop creëren lerarenopleiders een frisse, vernieuwde visie op bewegend leren. Ze krijgen praktische handvaten om dit meteen te integreren in hun opleidingen, met aandacht voor inclusieve leeromgevingen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Bewegend leren, onderwijsvernieuwing

Digitale geletterdheid verbinden aan lezen Hoe geven we de kerndoelen een plek in het pabocurriculum

Rondetafelgesprek (45 minuten)234Marco Geenen, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland; Inouk Boerma, Hogeschool IPABO, Amsterdam

25. New York Room IIdi 10:00 – 10:45

In dit rondetafelgesprek gaan we in gesprek over de manier waarop digitale geletterdheid en lezen met elkaar verbonden kunnen worden in het pabocurriculum. De nieuwe conceptkerndoelen bieden hiertoe veel mogelijkheden, gezien de overlap die er is tussen lezen en digitale geletterdheid.

3. Digitalisering en onderwijs
Digitale geletterdheid, Kerndoelen, Lezen

Oriënteren om te leren

Onderzoekspresentatie (45 minuten)314Elles van den Anker, Marnix Academie, Utrecht, Nederland; Joyce Hagen, Marnix Academie, Utrecht, Nederland

26. Tokyo Roomdi 10:00 – 10:45

Een oriëntatiekaart helpt studenten zicht te krijgen op wat een leerplek ze kan bieden en hoe de dit vervolgens kunnen gebruiken in hun verdere leren. Op basis van theorie en praktijkgericht onderzoek hebben we een oriëntatiekaart ontwikkeld en gepilot met drie schoolbesturen. We presenteren en bespreken de eerste veelbelovende resultaten.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Oriënteren om te leren, Persoonlijke leerweg

Passend onderwijs voor hoogbegaafde leerlingen: voorbeelden en takeaways voor lerarenopleiders

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)480David Stienaers, Spring-Stof, Leuven, België, Tilburg University, Tilburg, Nederland; Saskia Buyckx, Spring-Stof, Leuven, België

Hal – Dome 1di 10:00 – 10:45

Van hoogbegaafde leerlingen wordt nog te vaak gedacht dat ze zichzelf wel kunnen redden. Niets is minder waar![1] Ook zij verdienen uitdagend passend onderwijs. In lerarenopleidingen is hier echter weinig aandacht voor.[2] Deze sessie biedt voorbeelden en takeaways over hoe passend onderwijs voor hoogbegaafde leerlingen vorm kan krijgen in lerarenopleidingen.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Cognitief sterke leerlingen, Hoogbegaafdheid, Train the trainer

Slim samen opleiden

Rondetafelgesprek (45 minuten)482Nanke Dokter, Fontys HKE, ‘s-Hertogenbosch, Nederland

Hal – Dome 2di 10:00 – 10:45

Hoe kunnen we de overladenheid van het programma op de pabo verminderen? Werken vanuit overlappende vakconcepten kan een oplossing zijn. We bespreken waar overlap te vinden kan zijn, hoe deze overlap ingezet kan worden op de opleiding, wat dit betekent voor de docent en wat het de student brengt.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Overladenheid, Pabo, Vakintegratie

Leren over en voor duurzame ontwikkeling

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)148Joost van Damme, Fontys Lerarenopleiding, Tilburg, Nederland; Uwe Krause, Fontys Lerarenopleiding, Tilburg, Nederland; Tom Wils, Fontys Lerarenopleiding, Tilburg, Nederland

Hal – Dome 3di 10:00 – 10:45

Duurzaamheid is een complex onderwerp. Voor docenten is het een uitdaging om hierover lessen te verzorgen en rekening te houden met onzekerheden en verschillende perspectieven. We laten zien hoe “enriched cases” (toekomstige) docenten hierbij kunnen ondersteunen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Enriched cases, Onderwijs voor en over duurzame ontwikkeling, Wicked problems

11:15 – 12:00 Parallelsessies 7

Naar een taalcompetente pabo

Onderzoekspresentatie (45 minuten)301Maaike Pulles, NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden, Nederland; Welmoed Sjoerdstra, NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden, Nederland

01b. Rotterdam Hall 2di 11:15 – 12:00

In deze presentatie doen we verslag van een onderzoek naar de Nederlandse taalcompetenties van pabostudenten en de bijdrage van het pabocurriculum aan de ontwikkeling van de lees- en schrijfvaardigheden. De uitkomsten van het onderzoek dragen bij aan de versterking van de opleiding met het oog op de taalcompetente leraar.

2. Kansrijke schoolloopbanen
taalcompetenties

Deliberate practice in de praktijk

Workshop (45 minuten)496Edith de Vries, NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden, Nederland

02. Veder Roomdi 11:15 – 12:00

In deze workshop ga je op twee manieren ervaren hoe je deliberate practice kunt praktiseren in het tussengebied tussen werkplekleren en opleiding, fysiek beleven en het naast elkaar leggen van twee uitvoeringspraktijken. Grote woorden als ‘duidelijk zijn’ of ‘relatie maken’ krijgen zo eigen taal en eigenheid.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Deliberate practice, ervarend leren, werkvorm

Professionalisering gericht op leerkrachtverwachtingen en -acties voor rijke kansen: een review

Onderzoekspresentatie (45 minuten)217Roeline Bijl, POINT Plus, Tilburg, Nederland

03. Mees Room IIdi 11:15 – 12:00

In een systematische review is gekeken naar effectieve aspecten van professionaliseringsactiviteiten voor leerkrachten gericht op leerkrachtverwachtingen en -acties ter bevordering van rijke kansen, in het bijzonder voor leerlingen met een lagere sociaaleconomische status en leerlingen uit etnische minderheidsgroepen. Effectieve professionaliseringsaspecten en implicaties van de review zullen worden bediscussieerd.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Leerkrachtverwachtingen en acties, Professionalisering, Systematische review

Formatief handelen voor lerarenopleiders

Workshop (45 minuten)64Rp van Bakel, Fontys Hogeschool, Tilburg, Nederland Toetsrevolutie, Culemborg, Nederland; Valentina Devid, Toetsrevolutie, Culemborg, Nederland

05. Penn Room IIdi 11:15 – 12:00

In deze workshop staat het model van Kneyber, Sluijsmans, Devid en de Wilde (2022) centraal, waarmee lerarenopleiders leraren leren hoe ze processen van formatieve handelen effectief kunnen ontwerpen. We bespreken zowel 1e- als 2e-orde perspectieven, waarbij woord en daad op een meta-niveau worden verbonden voor een diepere professionalisering.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Formatief handelen

The profession that eats its young. Critical incidents tijdens de eerste maanden voor de klas.

Workshop (45 minuten)56Barbara Roosken, Fontys Lerarenopleiding, Tilburg, Nederland; Martijn Lips, Curio, Brabant, Nederland

06. Penn Room Idi 11:15 – 12:00

“Overwhelmed, hectic, isolated, unsupported, beaten down, stressed and drowning,” zijn niet de woorden die een lerarenopleider wil horen van haar startende docenten die hun eerste jaar beschrijven. In deze workshop bespreek ik samen met Fontys Instituutsopleiders en aanwezigen de dilemma’s van starters en hoe wij ze optimaal proberen te begeleiden.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
begeleidingstraject, inductie, startende leraar

Wijs omgaan met digitale technologie in het onderwijs

Workshop (45 minuten)194Rianne van den Berghe, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland Marnix Academie, Utrecht, Nederland Hogeschool de Kempel, Helmond, Nederland; Monique Leygraaf, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland; Marco Geenen, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland

07. Leeuwen Room IIdi 11:15 – 12:00

Vraag jij je wel eens af hoe digitale technologie zoals ChatGPT en Snappet het onderwijs beïnvloedt? En of aankomende leerkrachten wel goed genoeg worden voorbereid op het werken met digitale technologie in hun onderwijs? Volg dan deze workshop kritische digitale geletterdheid en leer meer over deze belangrijke thema’s.

3. Digitalisering en onderwijs
Kritische digitale geletterdheid, Technologie, Waarden

Digitale educatieve escape rooms

Workshop (45 minuten)126Lisanne Jöhri, NHL Stenden, Leeuwarden, Nederland; Gerbrich Rienstra, NHL Stenden, Leeuwarden, Nederland

08. Leeuwen Room Idi 11:15 – 12:00

Gedurende deze workshop maak je kennis met hoe je een digitale educatieve escape room ontwikkeld. Tijdens de workshop zal er een klein gedeelte van een prototype escape room gespeeld worden.

Er wordt een online template gecreërd door de workshopleider, zodat docenten voor hun eigen vakgebied ook escape rooms kunnen bouwen.

3. Digitalisering en onderwijs
Escape rooms, Mediawijsheid, Template

Uit de context

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)354Lina Borsten, Hogeschool Inholland, Haarlem, Nederland

10. Goudriaan Room Idi 11:15 – 12:00

Elke leerkracht wil optimale kansen voor zijn leerlingen creëren. Daarvoor is het belangrijk om leerkrachten op te leiden die zich bewust zijn van de context waarin hun leerlingen opgroeien, en die hun onderwijsbehoeften beïnvloeden. Wij bespreken hoe Pabo-studenten contextbewustzijn ontwikkelen tijdens een stage in een urban, voor hen onbekende, context.

2. Kansrijke schoolloopbanen
contextbewustzijn, opleiden

Krachtige onderwijsprofessionals met de Leerkracht Veerkracht Toolkit

Workshop (45 minuten)92Gerbert Sipman, Marnix Academie, Utrecht, Nederland; Miranda Timmermans, Marnix Academie, Utrecht, Nederland

11. J.F. Staal Roomdi 11:15 – 12:00

Voor en met (aanstaande) leerkrachten is de Leerkracht Veerkracht Toolkit ontwikkeld. Onderzoeksmatig zijn 21 laagdrempelige tools ontwikkeld met gebruikersinstructies, ondersteuningstips en aanvullende online materialen die ingezet kunnen worden in partnerschappen. Deze workshop begint met een introductie, waarna we aan de slag gaan met de materialen om uiteindelijk de gebruiksmogelijkheden bespreken.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Partnerschap, Toolkit, Veerkracht

Het vormgeven van een leerlijn Zelfregie op de opleiding en in het werkveld.

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)223Mieke Roos, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Maria Fellinga, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Nienke Liekelema , Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland

12. Blue Roomdi 11:15 – 12:00

Wil je studenten opleiden tot autonome professionals? Met dit praktijkvoorbeeld laten we zien hoe we als lerarenopleiding een leerlijn zelfregie hebben ontwikkeld voor de opleiding en het werkveld. Ontdek concrete strategieën om zelfregie te bevorderen bij studenten en hen voor te bereiden op het zelfstandig sturen van hun professionele ontwikkeling.

4. Regie, autonomie en leiderschap
expliciete instructie, leerlijn vaardigheden, Zelfregie

De leraar-in-opleiding als werkplekbegeleider

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)145Froukje Bos , Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Erwin Haandrikman, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland

14. Van Walsum Roomdi 11:15 – 12:00

In een interactieve presentatie laten we zien wat onze profileringsroute ‘De leraar-in-opleiding als werkplekbegeleider’ in de praktijk betekent en wat opbrengsten zijn. Met de deelnemers gaan we ook in gesprek over de weerstand die er soms lijkt te zijn. Kan een startende docent ook al een goede werkplekbegeleider zijn?

4. Regie, autonomie en leiderschap
profilering, werkplekbegeleider, werkplekbegeleiderstraining

Doe-het-zelf-bijscholing – lerarenstudiegroepen in de praktijk

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)129Pieter-Jan Ruiter, Thomas More Hogeschool, Rotterdam, Nederland

15. Van der Veeken Roomdi 11:15 – 12:00

Leraarstudiegroepen zijn een vorm van docentprofessionalisering, waarbij docenten voor een langere duur, met elkaar, (onderzoeks)activiteiten ondernemen gericht op een afgebakend onderwerp. Met een voorbeeld vanuit het PO en het HBO wordt duidelijk hoe een leraarstudiegroep, waarin leraren zélf regie nemen over onderwijs- en professionaliseringsvraagstukken in hun school, vorm kan krijgen.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Leraarstudiegroepen, Praktijkonderzoek, Professionalisering

Bekwaamheid beter borgen door vergelijkbare eindtoetsing (deel 2)

Rondetafelgesprek (45 minuten)551Hein Broekkamp, Onderwijsraad, Den Haag, Nederland; Louise Elfers, Onderwijsraad, Den Haag, Nederland

16. Captain’s Loungedi 11:15 – 12:00

De overheid heeft de bekwaamheid van aanstaande leraren te waarborgen – samen met de lerarenopleidingen en het bredere onderwijsveld. Hoe is dit te realiseren op een manier die ruimte geeft aan lerarenopleidingen?

In dit rondetafelgesprek over het recente advies van de Onderwijsraad ligt het accent op de aanbeveling om de eindtoetsing meer vergelijkbaar te maken. (Zie ook parallelsessie 7, 10:00 – 10:45, waarin het accent lig op de aanbeveling uit het advies om bekwaamheidseisen specifieker te maken).

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
bekwaamheidseisen, toetsing, Waarborging

Leerkrachten klaarstomen voor een AI toekomst met behulp van PAIDEIA!

Rondetafelgesprek (45 minuten)123Katrien Dehaese, Hogeschool UCLL, Leuven, België; Bart Boelen, Hogeschool UCLL, Leuven, België; Katrien Dewaele, Hogeschool UCLL, Leuven, België; Gwen Cams, Hogeschool UCLL, Leuven, België

21. Van der Werff Studiodi 11:15 – 12:00

In dit rondetafelgesprek bespreken we hoe het PAIDEIA-project leerkrachten voorbereidt op een toekomst met AI in het onderwijs. We presenteren het AI&ED competence framework en de ontworpen training course voor leerkrachten. Deelnemers geven feedback op het ontwerp en bespreken de mogelijkheden voor integratie in hun onderwijspraktijk en lerarenopleidingen.

3. Digitalisering en onderwijs
Artificiële intelligentie, Framework, Training

Bevorderen van academische leesvaardigheid van hbo-studenten.

Rondetafelgesprek (45 minuten)428Theo Kuijpers, Hogeschool de Kempel, Helmond, Nederland; Anne Creemers, Hogeschool de Kempel, Helmond, Nederland

22. Van der Mandele Studiodi 11:15 – 12:00

Studenten komen vanuit hun vooropleiding in het hoger onderwijs. Studerend lezen is voor hen een relatief nieuwe vaardigheid. Op Hogeschool De Kempel is een innovatieteam gestart met een onderzoek met als doel om tot effectieve interventies te komen om de academische leesvaardigheid van studenten te verbeteren.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
academische woordenschat, studerend lezen, taalgericht vakonderwijs

Sociaal-emotioneel leren in het speciaal onderwijs: didactische keuzes bij inzet technologie.

Workshop (45 minuten)67Diana van Veen, Hogeschool Inholland, Den Haag, Nederland; Hans Smeele, Heliomare, Wijk aan Zee, Nederland; Pauline van der Kolk, Heliomare, Wijk aan Zee, Nederland

24. New York Room Idi 11:15 – 12:00

Kennis van sociaal-emotioneel leren (SEL), didactiek en de mogelijkheden van technologie is belangrijk om de SEL-ontwikkeling van leerlingen in het speciaal/passend onderwijs te versterken. Ervaar hoe je deze kennis bij leraren (in opleiding) zichtbaar maakt en hoe dat helpt om technologie op een doordachte manier te integreren in onderwijsontwerp.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
didactische keuzes, onderwijsontwerp, sociaalemotioneel leren

Ruimte voor mislukkingen

Rondetafelgesprek (45 minuten)313Ineke Haakma, Hanzehogeschool Groningen, Groningen, Nederland; Henriëtte Pauwels-van Dijk, Hanzehogeschool Groningen, Groningen, Nederland

25. New York Room IIdi 11:15 – 12:00

Veel mensen herkennen het vervelende gevoel als iets in de soep loopt. Toch is juist het aanrommelen en proberen van nieuwe dingen zo waardevol. Om mislukkingen bespreekbaar te maken met kinderen hebben we een verhalenbundel gemaakt. Tijdens deze sessie presenteren we deze bundel en gaan we hierover in gesprek.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Creativiteit, Prestatiedruk, Verhalen

Geloven in onderwijskwaliteit!

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)292Tamme Spoelstra, Mirella Horstra, Almelo, Nederland; Mirella Horstra, Viaa, Zwolle, Nederland

26. Tokyo Roomdi 11:15 – 12:00

Op veel basisscholen wordt nagedacht over de vraag hoe de onderwijskwaliteit duurzaam kan worden ontwikkeld en onderhouden. Dit kan als onderzoek, in samenhang, gezien wordt als de motor voor de schoolontwikkeling. Deze samenhang wordt gevormd door de student, de teacher leader van de opleidingsschool en de docentonderzoeker van het opleidingsinstituut.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Onderwijskwaliteit, Praktijkgerichtonderzoek, Teacher leader

Burgerschap aanpakken in het bèta-onderwijs.

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)422Martin Vos, Fontys Lerarenopleiding, Tilburg, Nederland

Hal – Dome 1di 11:15 – 12:00

Het integreren van burgerschapsvorming in het bèta-onderwijs is een uitdaging door aangescherpte wettelijke eisen en een overladen curriculum. De lerarenopleiding scheikunde in Tilburg biedt modules aan om studenten te helpen burgerschapsvorming te integreren in hun lessen. Studenten ervaren echter moeilijkheden bij het verbinden van maatschappelijke vraagstukken met vakinhoud.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
wetenschappelijke geletterdheid

Opleiden binnen praktijkonderwijs: Een goed voorbeeld in verbinden van theorie en praktijk

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)206Wieteke de Hoog, Partnerschap Op Reis, Utrecht, Nederland; Iris Lankhaar-Damen, Kranenburg Praktijkonderwijs, Utrecht, Nederland; Daniëlle van de Pavert, Kranenburg Praktijkonderwijs, Utrecht, Nederland

Hal – Dome 2di 11:15 – 12:00

Presentatie over de ontwikkelde module voor studenten binnen het praktijkonderwijs van partnerschap Op Reis. De module bevat diverse masterclasses, die gericht zijn op de context waarin de studenten stagelopen. De kracht van deze masterclasses ligt bij de verbinding tussen theorie en praktijk, de theorie wordt direct gekoppeld aan herkenbare praktijkvoorbeelden.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Contextrijk leren, Opleiden in praktijkschool, Theorie en praktijk

De ontwikkeling, valorisatie en implementatie van een kerncurriculum voor lerarenopleidingen

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)459Jan Knuivers, HAN Academie Educatie, Nijmegen, Nederland; Kristel van Hoywegen, Thomas More Hogeschool, Antwerpen, België; Jessica Rodermans, HAN Academie Educatie, Nijmegen, Nederland; Leonie Janssen, HAN Academie Educatie, Nijmegen, Nederland; Dries D’Haese, Thomas More Hogeschool, Antwerpen, België

Hal – Dome 3di 11:15 – 12:00

De kwaliteit van het onderwijs heeft de grootste invloed (op school) op de resultaten van leerlingen, in het bijzonder voor leerlingen uit kansarme milieus. De Thomas More Hogeschool (VL), Hogeschool Arnhem – Nijmegen HAN (NL) hebben gezamenlijk gekeken hoe dit vormgegeven kan worden in een kerncurriculum.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
EvidenceInformed, Samenwerking

11:15 – 13:00 Parallelsessies 7 & 8

THEMAGROEP Passend/Inclusief Onderwijs en Lerarenopleidingen

Symposium (90 minuten)538Karen Slot, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Lieke Jager, Radboud Docenten Academie, Nijmegen, Nederland; Herald Hofmeijer, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Dolf van Veen, Nederlands Centrum Onderwijs en Jeugdzorg , Amsterdam, Nederland Platform Naar Inclusiever Onderwijs , Nederland, Nederland Universiteit van Nottingham, Nottingham, Nederland; Dennis Monte, Hogeschool VIVES, Brugge, België

01a. Rotterdam Hall 1di 11:15 – 13:00

De themagroep Passend en Inclusief Onderwijs nodigt je van harte uit voor een symposium met twee workshops en twee presentaties!

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek

Flexibel opleiden: praktijkvoorbeelden van responsiviteit in het curriculum van de lerarenopleiding.

Symposium (90 minuten)434Rieke van Bemmel, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Stijn Folkerts, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Ans Bergmans, HAN University of Applied Sciences, Nijmegen, Nederland; Alwin Truin, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Wytzke Klok, HAN University of Applied Sciences, Nijmegen, Nederland

04. Mees Room Idi 11:15 – 13:00

In de afgelopen jaren hebben lerarenopleidingen in het hbo hun opleidingen flexibeler gemaakt met de bedoeling om ze aantrekkelijker en toegankelijker te maken. Aan de hand van de drie praktijkvoorbeelden van dit symposium bespreken we vraagstukken rondom het ontwerpen van een flexibel curriculum voor lerarenopleidingen.

Het onderzoek of praktijkvoorbeeld uit het voorstel is beschreven in een artikel dat is geaccepteerd door of gepubliceerd in het Tijdschrift voor Lerarenopleiders.

4. Regie, autonomie en leiderschap, Tijdschrift voor Lerarenopleiders
flexibel, responsief

Leraren opleiden om met ouders samen te werken in woorden en daden

Symposium (90 minuten)127Johan De Wilde, Odisee Hogeschool, Brussel, België; Cleopatra Chona Muma, Zambia Open Community Schools, Lusaka / Zambia, België; Marieke Bavelaar, Koogo, Brussel, België

09. Goudriaan Room IIdi 11:15 – 13:00

Op vraag van schooldirecties versterken de lerarenopleidingen van Odisee-hogeschool de curriculumcomponent samenwerking en communicatie met een diverse groep van ouders. Een vertegenwoordiger van een Vlaamse ouderkoepel koppelt die vraag aan de literatuur en het denkkader De betrokkenheidsboom®. Een specialiste inzake community schools, verbreedt het thema vanuit haar Zambiaanse praktijk.

2. Kansrijke schoolloopbanen
community schools, ouderbetrokkenheid, ouderparticipatie

Faciliteren van Lesson Study van studentleraren: vier verschillende perspectieven

Symposium (90 minuten)481Lidewij van Katwijk, NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden, Nederland; Rene Streutker, NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden, Nederland; Dédé De Haan, NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden, Nederland; Deniz Haydar, Rijksuniversiteit Groningen, Groningen, Nederland

17. Van Oldenbarnevelt Roomdi 11:15 – 13:00

Binnen lerarenopleidingen wordt Lesson Study steeds vaker ingezet als invulling van studentonderzoek. Tijdens dit symposium bekijken we vanuit vier verschillende perspectieven hoe je Lesson Study van studentleraren kunt faciliteren. Vervolgens gaan we met elkaar in discussie over de kansen en dilemma’s die we identificeren vanuit de verschillende perspectieven.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Begeleiden van onderzoek, Lesson Study, Studentonderzoek

Werken aan taalbewust hoger onderwijs – bruikbare inzichten van het gelijknamige lectoraat

Symposium (90 minuten)528Mirjam de Bruijne, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Jacqueline van Kruiningen, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Mariska Okkinga, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Tamar Israël, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Edwin de Vette, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland

18. Diamond Room Idi 11:15 – 13:00

Het lectoraat Taalbewust hoger onderwijs aan Hogeschool Rotterdam werkt aan de ontwikkeling van theoretische en praktijkkennis over thema’s als het stimuleren van taalbewustzijn bij studenten en docenten, academische taalontwikkeling van studenten, taal-vakgeïntegreerd onderwijs en docentprofessionalisering. In dit symposium delen we inzichten uit drie projecten die relevant zijn voor lerarenopleiders.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
docentprofessionalisering, taalbewust onderwijs, taalvakintegratie

Aandacht voor rekenen-wiskunde op de lerarenopleiding basisonderwijs

Symposium (90 minuten)455Ronald Keijzer, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland; Michiel Veldhuis, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland; Madeleine Vliegenthart, SLO, Amersfoort, Nederland; Sonja Stuber, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland

19. Diamond Room IIdi 11:15 – 13:00

Wat leren ze eigenlijk op de pabo van rekenen-wiskunde? Dit symposium beschouwt de invulling van het opleidingsonderwijs rekenen-wiskunde vanuit drie verschillende perspectieven: (1) studielast en contacttijd, (2) de opbouw van het vak in de lerarenopleiding en (3) het bewustzijn dat studenten hebben van de opbouw van rekenen-wiskunde op de opleiding.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
lerarenopleiding basisonderwijs, rekenenwiskunde, wiskundige attitude

12:15 – 13:00 Parallelsessies 8

Oriënteren op het lerarenberoep: een sleutel tot bewuste keuzes en kansrijke schoolloopbanen

Onderzoekspresentatie (45 minuten)491Martijn Willemse, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Sui Lin Goei, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Lara Engelsman, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Arend-Jan Zwarteveen, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland

01b. Rotterdam Hall 2di 12:15 – 13:00

Zij-instromers kunnen bijdragen aan het inlopen van het lerarentekort. De hoge uitval binnen deze groep benadrukt de noodzaak van een grondige oriëntatie. Deze studie onderzoekt de impact van zo’n oriëntatie op het keuzeproces, motivaties en afwegingen om in het onderwijs te blijven of het beroep te verlaten.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Lerarentekort, Oriëntatie

Met je voeten in de modder: De didactiek van zelfsturend en samen leren

Workshop (45 minuten)532Ilse Speelman, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Marike Klomp, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland

02. Veder Roomdi 12:15 – 13:00

In deze workshop presenteren we didactisch materiaal van Teachers College, ontworpen om studenten te ondersteunen in zelfsturend én samenwerkend leren. Je krijgt de kans om zelf en samen met onze studenten het materiaal te verkennen, waarbij we op zoek gaan naar een balans tussen begeleiding en zelfstandigheid in het leerproces.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Didactische Materialen, Subjectificatie, Zelfsturend en samen leren

Verhalen over leesbegrip. Leesbegrip vanuit pedagogisch perspectief

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)437Anneke Smits, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Erna van Koeven, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland

03. Mees Room IIdi 12:15 – 13:00

Deze workshop gaat over de pedagogische kant van leesbegrip. Wat betekent het werkelijk om kinderen door (voor)lezen een wereld te bieden die ze daarvoor niet kenden?

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
leesmotivatie, pedagogiek, voorlezen

Technologie-ondersteund formatief handelen in STEM-onderwijs

Workshop (45 minuten)48Stijn Coussement, Hogeschool VIVES , Kortrijk, België

05. Penn Room IIdi 12:15 – 13:00

In deze workshop gaan we aan de slag met een laagdrempelige STEM-activiteit rond energie en zonnepanelen voor groep 5 t.e.m. 8. Aan de hand van de STEM-activiteit maak je kennis met ons onderzoeksproject waarin we de STEM-didactiek verbinden met formatief handelen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Energie, Formatief handelen, STEMdidactiek

Effectieve schrijfdidactiek: krachtig modeleren

Workshop (45 minuten)339Justine Pillaert, Hogeschool VIVES , Kortrijk, België; Liesbeth Ghesquière, Hogeschool VIVES , Kortrijk, België

06. Penn Room Idi 12:15 – 13:00

Uit peilingen blijkt dat veel lagereschoolkinderen niet goed kunnen schrijven. Onderzoek wijst op de noodzaak van expliciete strategie-instructie door leerkrachten, maar er is een kloof tussen theorie en praktijk. Het onderzoek ‘SOS: krachtig modeleren’ biedt een didactisch kader om tot efficiënt modeleren te komen zodat schrijfresultaten verbeteren.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
modeleren, schrijfdidactiek

Digitaal je curriculum versterken door comparatief beoordelen

Workshop (45 minuten)136Maarten Goossens, Universiteit Antwerpen – Antwerp School of Education, Antwerpen, België

07. Leeuwen Room IIdi 12:15 – 13:00

In deze workshop bespreken we hoe digitalisering kan bijdragen aan het versterken van het curriculum in het onderwijs. We verkennen hoe digitale tools en innovatieve methoden docenten kunnen ondersteunen bij het verbeteren van complexe vaardigheden zoals probleemoplossend vermogen, en hoe dit kan leiden tot valide en betrouwbare beoordelingen van leeruitkomsten.

3. Digitalisering en onderwijs
comparatief beoorelen, Kwalitietsbesef, Leerprocessen

“Pedagogiek en (vak)didactiek door een systemische bril bekeken”

Workshop (45 minuten)341Roos Herszkowicz-Spijkerman, NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden, Nederland; Petra Dekker, Hanzehogeschool Groningen, Groningen, Nederland

08. Leeuwen Room Idi 12:15 – 13:00

In deze workshop gaan we actief bezig met enkele toepassingen van de systemische benadering. Pedagogiek en (vak)didactiek verbinden en beschouwen we vanuit een systemisch perspectief. Daarbij worden de basisdynamieken van systemisch werk toegelicht en reflecteren we op de meerwaarde van het gedachtengoed voor de onderwijspraktijk.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
fenomenologische houding, systemische blik, tafelopstelling

BAANBREKERS: community building met pioniersstudenten en zij-instromers

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)375Eva Faes, AP Hogeschool, Antwerpen, België; Ingeborg Landuyt, AP Hogeschool, Antwerpen, België

10. Goudriaan Room Idi 12:15 – 13:00

In dit praktijkvoorbeeld vertellen we meer over de pioniersstudenten (de eerste studenten in het gezin die hoger onderwijs volgen) en zij-instromers in de lerarenopleidingen van de AP-hogeschool en hoe we in het project baanbrekers samen met deze studenten op zoek gaan naar verbinding, inclusie en professionele en persoonlijke groei.

2. Kansrijke schoolloopbanen
pioniersstudenten, verbinding

Leerlingen leren reflecteren: bespreken van procesgerichte feedback

Workshop (45 minuten)170Josine Görtzen, Technische Universiteit Eindhoven – ESoE, Eindhoven, Nederland

11. J.F. Staal Roomdi 12:15 – 13:00

In deze workshop presenteren we de nieuwste theoretische inzichten over procesgerichte feedback ter ondersteuning van reflectie bij Technasiumleerlingen. In het tweede deel verbinden we theorie met praktijk: hoe ziet een feedbackdialoog met je leerling eruit? Via een actieve werkvorm nemen wen je mee in de ‘eyeopeners’ van het uitgevoerde professionaliseringsprogramma.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Feedback dialoog, Procesgerichte feedback, Reflectieprocessen

Van datapunten tot docent: Programmatisch toetsen als wegwijzer voor professionele groei bij OSOF

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)240Pim Voerman, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Matthias Kaat, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland

12. Blue Roomdi 12:15 – 13:00

Tijdens deze ronde presenteren Matthias Kaat en Pim Voerman het praktijkvoorbeeld waarbij studenten datapunten verzamelen tijdens het eerste semester van hun propedeutische fase. Door gedurende het hele semester verschillende aan stage verwante taken uit te voeren verkennen zij hun eigen professionele identiteit en de mogelijkheden voor werkplekleren.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Stagevoorbereiding

De feedbackpeer – een spel voor peerfeedback

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)88Wendy Wiegers, Fontys Hogeschool – Kind en Educatie, Den Bosch, Nederland; Tineke Rombout, Fontys Hogeschool – Kind en Educatie, Den Bosch, Nederland

14. Van Walsum Roomdi 12:15 – 13:00

Feedback speelt een belangrijke rol in het curriculum van de Pabo Den Bosch (Fontys Educatie). Feedback helpt studenten om te reflecteren op hun leerproces. De onderzoeksgroep ‘feedbackgeletterdheid’, bestaande uit docenten, heeft een praktische tool ontwikkeld om studenten bewuster om te laten gaan met feedback, namelijk met het peerfeedbackspel.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Feedback, Feedbackgeletterdheid, Peers

Projectweken binnen de Opleidingsscholen: samen leren in een brede leergemeenschap

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)340Liena van Loenen-Sarkis, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Joris van Hamersveld, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Doreen Hamer, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland

15. Van der Veeken Roomdi 12:15 – 13:00

De studenten van de tweedegraads lerarenopleidingen op Windesheim zijn voor het generieke onderwijs ingedeeld in heterogene groepen. Twee keer per jaar organiseert de Opleidingsschool een projectweek voor de studenten, gericht op de verdieping, vernieuwing en verbreding van generieke thema’s. De vraag blijft alleen: hoe organiseer je een betekenisvolle projectweek?

4. Regie, autonomie en leiderschap
opleidingsschool, projectweek

Cognitieve leerprincipes en het handelen van leraren, samen op weg naar bekwame professionals.

Rondetafelgesprek (45 minuten)373Sandra van Aalderen, Hogeschool Saxion, Enschede, Nederland; Erik Meij, Hogeschool Windesheim, Zwolle, Nederland; Marloes van Roon, Fontys Hogeschool, Tilburg, Nederland Universiteit Leiden -ICLON, Leiden, Nederland

16. Captain’s Loungedi 12:15 – 13:00

Zijn leraren voldoende bekwaam om hun handelen af te stemmen op kennis over leren? Deze Rondetafelsessie introduceert het concept Didactische Afstemming om het gesprek te starten over het belang van kennis over leren voor pedagogisch-didactisch handelen en de urgentie van dit thema voor kwaliteit van onderwijs.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
(Neuro)cognitieve Leerprincipes, Leertheorie, Pedagogischdidactisch handelen

Bevorderen van conceptueel begrip van rekenen en wiskunde op de pabo

Rondetafelgesprek (45 minuten)124Marloes van Dijk, Marnix Academie, Utrecht, Nederland; Jus Roelofs, Marnix Academie, Utrecht, Nederland; Martijn van de Lagemaat, Marnix Academie, Utrecht, Nederland

21. Van der Werff Studiodi 12:15 – 13:00

In dit rondetafelgesprek gaan we in op het bevorderen van conceptueel begrip van rekenen en wiskunde op de pabo. Het is van belang om te achterhalen wat dit vraagt van een lerarenopleider. We willen voorlopige conclusies over het inzetten van inzichten over het didactisch handelen en implicaties bespreken.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
conceptueel begrip, lerarenopleiders, rekenen en wiskunde

Kansrijk in interactie over executieve vaardigheden met hoogbegaafden uit het po en vo

Rondetafelgesprek (45 minuten)288Agnes van der Beek, Hogeschool KPZ, Zwolle, Nederland

22. Van der Mandele Studiodi 12:15 – 13:00

Kansengelijkheid in het onderwijs bewerkstelligen is complex, ook binnen onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen. Hoge intelligentie alleen is geen goede voorspeller van schoolsucces. Naast een uitdagend curriculum is begeleiding bij de ontwikkeling van executieve vaardigheden van belang. Hierbij is kwaliteitsvolle interactie tussen leraar en leerling cruciaal, maar op welke manier precies?

2. Kansrijke schoolloopbanen
Executieve vaardigheden, hoogbegaafde leerlingen, Interactie leraarleerling

Stevige leraren opleiden: werken aan professionele identiteit in de lerarenopleiding

Workshop (45 minuten)388Helma Oolbekkink-Marchand, HAN Academie Educatie, Nijmegen, Nederland

24. New York Room Idi 12:15 – 13:00

In de lerarenopleiding is er steeds meer aandacht voor professionele identiteitsontwikkeling. Ondanks het erkende belang, vinden lerarenopleiders het soms lastig om dit praktisch vorm te geven in de opledingspraktijk. In deze workshop vertalen we inzichten uit de literatuur voor de opleidingspraktijk en gaan we hierover het gesprek aan met lerarenopleiders.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek

Klankbordsessie Handboek Mens & Maatschappijdidactiek VO

Rondetafelgesprek (45 minuten)468Hanneke Tuithof, Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland; Dorien Doornebos-Klarenbeek, Fontys Lerarenopleiding, Tilburg, Nederland; Jefta Bego, Fontys Lerarenopleiding, Tilburg, Nederland; Luuk Bakker, de, Universiteit van Amsterdam, Amsterdam, Nederland Fontys Lerarenopleiding, Tilburg, Nederland

25. New York Room IIdi 12:15 – 13:00

We voeren een rondetafelgesprek over vakdidactische ondersteuning die studenten in opleiding en beginnende docenten nodig hebben (gericht op Mens en Maatschappijvakken). Na een korte bespreking van onderzoek hiernaar, bespreken we blinde vlekken die bij het opleiden voor samenwerking tussen de M&M-vakken en hoe een handboek hieraan kan bijdragen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Ondersteuning vakdidactische ontwikkeling

Ontwikkelen van leiderschap als onderdeel van de lerarenopleiding

Onderzoekspresentatie (45 minuten)186Arda Oosterhoff, NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden, Nederland

26. Tokyo Roomdi 12:15 – 13:00

Leiderschap van leraren is belangrijk voor de kwaliteit van onderwijs, maar ook voor het behoud van professionals op de werkvloer. We presenteren de eerste resultaten uit een postdoc-onderzoek met als centrale vraag: Hoe kunnen lerarenopleiders de ontwikkeling van professioneel leiderschap van (aankomende) leraren ondersteunen en versterken?

4. Regie, autonomie en leiderschap
Leiderschap van de leraar, professionele identiteit

Het gebruik van een logboek in een autonome leeromgeving

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)503Tirsa Guelen-Satink, Radboud Docenten Academie, Nijmegen, Nederland

Hal – Dome 1di 12:15 – 13:00

Bij de specialisatiecursus Positief Leerklimaat van de Radboud Docenten Academie wordt een logboek gebruikt als leidraad voor het leerproces dat studenten doorlopen, om zo studenten autonomie-ondersteuning te bieden. Studenten zijn zeer te spreken over deze methode, waarmee zij op een gestructureerde manier aan de slag kunnen gaan met eigen leerdoelen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
autonomieondersteuning, Pedagogisch handelen

Creatief innovatief historische onderwijsmethode in het geschiedenisonderwijs

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)530Naïma Lafrarchi, Vlaams Onderwijs, Vlaanderen en Brussel, België

Hal – Dome 2di 12:15 – 13:00

We presenteren een nieuwe methodiek dat op de intersectie didactiek, gelijke (onderwijs-)kansen, digitale en mediageletterdheid staat. Middels een creatief innovatief historisch project bieden we een stimulerende leeromgeving voor het middelbaar onderwijs dat flexibel toepasbaar is voor elke onderwijsvorm, t.t.z. het algemeen, technisch, beroepsonderwijs, én buitengewoon/speciaal onderwijs én OKAN-klassen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
geschiedenisonderwijs, Triple Helix Model

Opleiden van pabostudenten met de specialisatie jonge kind

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)330Simone Soomers, Hogeschool Saxion, Enschede, Nederland; Nicolien Tip, Hogeschool Saxion, Enschede, Nederland

Hal – Dome 3di 12:15 – 13:00

Welke kennis en handvatten over het opleiden van pabostudenten met de specialisatie jonge kind heb je nodig om dit in de praktijk in te zetten? Er wordt toegelicht hoe we studenten samen opleiden in het verzorgen van onderwijs aan het jonge kind met aandacht voor interactie tijdens spelend leren.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
jonge kind

14:00 – 14:45 Parallelsessies 9

Autonomie in het lerarenberoep: de ‘vrije ruimte’ in het Vlaamse secundair onderwijs als proeftuin

Onderzoekspresentatie (45 minuten)441Laura Tamassia, Hogeschool UCLL, Limburg, België; Johan Ardui, Hogeschool UCLL, Limburg, België

01a. Rotterdam Hall 1di 14:00 – 14:45

Voor lerarenopleiders is het belangrijk om te reflecteren over de autonomie van de leraar op verschillende praktijkniveaus.We presenteren de resultaten van een praktijkgericht onderzoeksproject over de ‘vrije ruimte’ in het Vlaamse curriculum. Scholen kunnen die vrij invullen en creëren zo een proeftuin voor de autonomie van de leraar.

4. Regie, autonomie en leiderschap
lerarenberoep, vrijheid

Duurzaamheidsdoelen bereiken bij leerlingen en leraren(-in-opleiding). Geen woorden maar daden.

Workshop (45 minuten)39Lies Sercu, KU Leuven, Leuven, België

02. Veder Roomdi 14:00 – 14:45

Van het onderwijs wordt verwacht dat het meewerkt aan het realiseren van de 17 duurzaamheidsdoelen zoals vooropgesteld door de Verenigde Naties. Deze bijdrage bespreekt met de deelnemers een lerarenhandleiding en CLIL-lesmateriaal voor de integratie van deze duurzaamheidsdoelen in de lerarenopleiding en het secundair onderwijs.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
competentiekader, duurzaamheidsdoelen, lerarenhandleiding

Leren thuis leren: kansen bieden aan kwetsbare leerlingen

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)201Anne-Catherine Quetin, Hogeschool PXL, Hasselt, België; Jos Evens, Hogeschool PXL, Hasselt, België

03. Mees Room IIdi 14:00 – 14:45

In het project Leren Thuis Leren ondersteunt een student van de lerarenopleiding PXL-Education een leerling van de 1ste graad van het secundair onderwijs (Vlaanderen) uit een maatschappelijk kwetsbaar gezin aan huis. Dit door middel van 10 huisbezoeken. De student geeft de leerling studievaardigheden mee en ondersteunt het welbevinden.

2. Kansrijke schoolloopbanen
kansarmoede, netwerk, Tutoringproject

THEMAGROEP LESSON STUDY Lesson Study voor teamleren op het gebied van wiskundedidactiek

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)533Siebrich de Vries, NHL Stenden Hogeschool, Leeuwarden, Nederland; Gerrit Roorda, Rijksuniversiteit Groningen, Groningen, Nederland; Iris Willems, AP Hogeschool-Antwerpen en Universiteit Antwerpen, Antwerpen, België

04. Mees Room Idi 14:00 – 14:45

In deze workshop wordt Lesson Study (LS) toegepast in twee opleidingscasussen wiskunde. De eerste in Noord-Nederland met Teaching Through Problemsolving; de tweede in Vlaanderen met aanstaande en ervaren leraren in het beroepsonderwijs. Van beide casussen worden opzet, opbrengsten en ervaringen gedeeld als inspiratie voor vakdidactische samenwerkingen van lerarenopleidingen en scholen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
akdidactiek, Lesson Study, rekenen/wiskunde

Teamontwikkeling dankzij het voeren van een waardengerichte dialoog

Workshop (45 minuten)120Annemieke Epema, Hogeschool Inholland, Den Haag, Nederland; Wouter Schenke, Penta Nova, Utrecht, Nederland; Anouk van Nunen, Hogeschool Inholland, Den Haag, Nederland

05. Penn Room IIdi 14:00 – 14:45

Wil je ook bereiken dat collega’s werken vanuit een gezamenlijke visie aan verbetering? Het voeren van een waardengerichte dialoog helpt teamleden om hun persoonlijke waarden te verbinden aan de teamvisie. In deze workshop oefenen we met waardengericht werken, gebaseerd op actieonderzoek bij twee teams van een academie voor leiderschap.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Dialoog, Leiderschap, Waarden

Eerste hulp bij een motivatiedip.

Workshop (45 minuten)447Petra Poelmans, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland

07. Leeuwen Room IIdi 14:00 – 14:45

Wat te doen als er sprake is van een motivatiedip in de klas? Dat was de vraag die een groep docenten van Hogeschool Rotterdam zich stelde. Vanuit het lectoraat Motiverende leeromgevingen startte ze met een ontwerponderzoek dat resulteerde in een deurposter. Tijdens de workshop staat werken met de poster centraal.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
docentgedrag, motivatie

Nieuwe kerndoelen: taal in de leergebieden Hoe maak jij je studenten taalbewust?

Workshop (45 minuten)363Jenneke Wilms, CPS onderwijs ontwikkeling en advies, Amersfoort, Nederland

08. Leeuwen Room Idi 14:00 – 14:45

De studenten geschiedenis hebben niet voor niets voor geschiedenis gekozen en de studenten wiskunde zijn beter met cijfers dan met taal. Toch is het voor hen van belang om aandacht te hebben voor (vak)taal. In deze workshop ervaar je een werkvorm waarmee je de aandacht richt op taalbewust lesgeven

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Nieuwe kerndoelen, Taalbewust lesgeven

Het bevorderen van de begeleiding bij zelfregulerend leren in het voortgezet onderwijs.

Workshop (45 minuten)458Tijmen Vreman, HAN University of Applied Sciences, Nijmegen, Nederland

09. Goudriaan Room IIdi 14:00 – 14:45

Het vermogen van leerlingen om zelfstandig te plannen en hun eigen leerproces te reguleren is essentieel voor (school)succes en persoonlijke ontwikkeling. Het Eligant richt zich op het verbeteren van de zelfregulatievaardigheden van leerlingen. Door middel van participatief actieonderzoek onderzoeken leraren en leerlingen samen hoe de begeleiding van leraren effectiever kan.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Leerlingbegeleiding, Participatief actieonderzoek, Zelfregulerend leren

Excelleren in Humane Wetenschappen: de authentieke leraren

Onderzoekspresentatie (45 minuten)238Aster Van Mieghem, Universiteit Antwerpen – Antwerp School of Education, Antwerpen, België; Eef Rombaut, Universiteit Gent, Gent, België

10. Goudriaan Room Idi 14:00 – 14:45

In een tijd waarin onderwijs vaak negatief belicht wordt, onderzochten we succesvolle onderwijspraktijken binnen de Humane Wetenschappen. Door middel van casussen bieden we inzichten in deze door de Vlaamse onderwijsinspectie positief beoordeelde praktijken, evenals in de didactische aanpakken van deze leraren die bijdragen aan het excelleren van hun klaspraktijken.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Authenticiteit, excelleren, Humane Wetenschappen

Pedagogiek en (vak)didactiek vanuit een Social Justice perspectief

Workshop (45 minuten)215Monique Leijgraaf, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland; Nina Hosseini, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland; Zena Bani, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland; Lisanne Plutschouw, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland; Esther Kamara, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Jessica Bouva, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland; Sarah van der Vlerk, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland; Holger de Nooij, Hogeschool IPABO, Amsterdam, Nederland; Fedor de Beer, HAN University of Applied Sciences, Nijmegen, Nederland

11. J.F. Staal Roomdi 14:00 – 14:45

Omdat op Social Justice gericht opleidingsonderwijs (dat beoogt studenten bewust te maken van structuren van ongelijkheid) geen eenvoudige zaak is, nodigt het Nederlands/ Vlaams netwerk voor Social Justice Teacher Education jullie graag uit om tijdens deze workshop enkele concrete pedagogische en (vak)didactische opleidingscasussen in kleine groepen te bespreken.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Kansengelijkheid, Social Justice Teacher Education, Structuren van ongelijkheid

Vensters op interprofessioneel samenwerken en opleiden

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)399Pettra van Beveren, Nieuwe Opleidingsschool Amsterdam, Amsterdam, Nederland; Trynke Keuning , Hogeschool KPZ, Zwolle, Nederland; Anton Boonen, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Carolien van Riswijk, Iselinge Hogeschool, Doetinchem, Nederland; Bart van Duijn, Yuverta, ’s-Hertogenbosch, Nederland

12. Blue Roomdi 14:00 – 14:45

Interprofessioneel opleiden, waarbij studenten van verschillende opleidingen elkaar ontmoeten en leren samenwerken, krijgt steeds meer aandacht. In deze sessie bespreken we manieren waarop dit interprofessioneel opleiden vorm krijgt en hoe het bijdraagt aan de ontwikkeling van professionals die complexe vraagstukken rondom kinderen en jongeren kunnen aanpakken.

2. Kansrijke schoolloopbanen
boundary crossing, interprofessioneel opleiden, samen opleiden en professionaliseren

(Hoe ver wil je) Voorbij het Hokjesdenken? Praktijkdilemma’s in Social Justice Teacher Education

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)342Koen Hoondert, Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland; Karen Van der Eng-Özcan, Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland

14. Van Walsum Roomdi 14:00 – 14:45

De (vroege) verdeling van leerlingen over verschillende onderwijsstromingen leidt tot maatschappelijke ongelijkheid. Dit vraagt om kritisch opleidingsonderwijs. Als onderdeel van de lerarenopleiding volgen studenten de keuzecursus Voorbij het Hokjesdenken. Daarin analyseren ze het onderwijssysteem en bedenken een interventie die het onderwijs rechtvaardiger maakt. We delen graag onze inzichten en dilemma’s.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Onderwijssysteem, Social Justice Teacher Education

De beroepsstandaard voor lerarenopleiders, hindernis of stimulans?

Workshop (45 minuten)509Bob Koster, Fontys Lerarenopleiding Tilburg, Tilburg, Nederland; Martine Derks, Velon, Utrecht, Nederland; Bregje de Vries, Vrije Universiteit, Amsterdam, Nederland

15. Van der Veeken Roomdi 14:00 – 14:45

Velon kent al enkele decennia een beroepsstandaard en actualiseert deze regelmatig. In 2025 actualiseren we de huidige beroepsstandaard met het oog op een leven lang leren en de diversiteit van de beroepsgroep. Maar heeft een beroepsstandaard bestaansrecht als we meer recht willen doen aan bijvoorbeeld diversiteit?

4. Regie, autonomie en leiderschap
Kwaliteitsontwikkeling, Onderwijsregio's, Professionalisering

Directe feedback met de Spellingsmonitor? Ontdek de AI-verbeterapplicatie voor spellingsoefeningen

Rondetafelgesprek (45 minuten)230Justine Pillaert, Hogeschool VIVES , Kortrijk, België

16. Captain’s Loungedi 14:00 – 14:45

Spellingslessen waarbij de tijd van de leerkracht gaat naar ondersteuning van leerlingen in plaats van verbeteren? Spellingsoefeningen met onmiddellijke feedback? Win-win voor leerkracht en leerling! Woorden van wens werden in daad omgezet in een concrete bèta-applicatie: ‘de Spellingsmonitor’. Maar wat heeft de app nodig om écht didactische meerwaarde te bieden?

3. Digitalisering en onderwijs
AI, evalueren, Spelling

Bevordering van het zelfregulerend leren van eerstejaars natuurkunde studenten via gamification.

Onderzoekspresentatie (45 minuten)142Gabriele Panarelli, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Jelle Jagtenberg, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Jaimy Sulkers, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland

17. Van Oldenbarnevelt Roomdi 14:00 – 14:45

Ons onderzoek aan de Hogeschool Rotterdam onderzoekt hoe een gamification aanpak, geïnspireerd op “Dungeons and Dragons”, zelfregulerend leren (ZRL) bij eerstejaarsstudenten van de Lerarenopleiding Natuurkunde kan bevorderen. Door een flipped-classroom benadering en een geoptimaliseerde game, richt het project zich op het verbeteren van ZRL-vaardigheden en het verhogen van academisch succes.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Flippedclassroom, Gamification, Zelfregulerend leren

Aanvangsbegeleiding en lerarenopleiding SO slaan de handen in elkaar

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)321Isabel Pasmans, Provinciaal Onderwijs Antwerpen, Antwerpen, België; Bjorn Anthierens, Karel de Grote Hogeschool, Antwerpen, België

18. Diamond Room Idi 14:00 – 14:45

Provinciaal Onderwijs Antwerpen (POA) realiseert samen met de Karel de Grote Hogeschool lerarenopleiding SO een traject voor zij-instromers. Dit partnerschap wil leraren maximaal ondersteunen in de ontwikkeling van pedagogisch-didactische vaardigheden, het pad naar de lerarenopleiding effenen en zo een invloed uitoefenen op de onderwijskwaliteit en het lerarenbehoud.

2. Kansrijke schoolloopbanen

De meerwaarde van Samen Opleiden en Professionaliseren in heterogeen samengestelde leernetwerken

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)334Annemarie Schep, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Dorothé Oomen, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Loes Karsten, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland; Brigitte de Kok, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland

19. Diamond Room IIdi 14:00 – 14:45

De lerarenopleiding van de Hogeschool Utrecht en de scholen in de regio integreren theorie en praktijk via heterogene leernetwerken. Praktijkvoorbeelden van deze netwerken tonen samenwerking tussen school- en instituutsopleiders en studenten van diverse opleidingen. Dit bevordert welzijn en competentieontwikkeling van studenten. Praktijkvoorbeelden en implicaties worden interactief besproken.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Leernetwerken, Samen Opleiden

Articial Intelligence: Zegen of vloek? Verstandig handelen als onderwijsprofessional

Rondetafelgesprek (45 minuten)178Hans Bezemer, CSG De Lage Waard, Papendrecht, Nederland; Marc Jacobs, Zelfstandig datawetenschapper, Helmond, Nederland

21. Van der Werff Studiodi 14:00 – 14:45

Artificial Intelligence is overal zo lijkt het.Van tool om teksten te schrijven tot middel om vast te stellen wie een mogelijke fraudeur is.Maar hoe moet ik mijzelf (en mijn studenten) ertoe verhouden?Tijdens het rondetafelgesprek gaan we met elkaar van gedachten wisselen over deze vraag, met als doel om tot praktische handreikingen te komen.

3. Digitalisering en onderwijs
Artificial Intelligence, Bezinning, Waardengedreven handelen

Studenten lerarenopleiding basisonderwijs met rekenangst: hoe kunnen we hen het beste ondersteunen?

Rondetafelgesprek (45 minuten)490Danny Pasaribu, Hogeschool de Kempel, Helmond, Nederland; Bas Van der Weijden, Hogeschool IPABO, Alkmaar, Nederland

22. Van der Mandele Studiodi 14:00 – 14:45

Als docent rekenen-wiskunde van een lerarenopleiding basisonderwijs heb ik regelmatig te maken met studenten met rekenangst. Tijdens de les zie ik deze studenten gefrustreerd voor zich uitkijken of volledig blokkeren. Het ontwikkelen van zelfvertrouwen is essentieel voor deze studenten. Wat vraagt dit van de lerarenopleiding en van ons als docenten?

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek

Betekenisvol taalonderwijs: makkie, toch?

Workshop (45 minuten)516Martine Gijsel, Expertisecentrum Nederlands, Nijmegen, Nederland NRO, Den Haag, Nederland

24. New York Room Idi 14:00 – 14:45

In deze sessie maak je kennis met zes aanbevelingen voor betekenisvol taalonderwijs in groep 1 tot en met 8. Deze maken onderdeel uit van twee nieuwe leidraden van NRO, die begin 2025 worden uitgebracht.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
taalvaardigheid

Opleiden van academisch geschoolde docenten: verkenning van het probleem

Rondetafelgesprek (45 minuten)172Marieke Thurlings, Technische Universiteit Eindhoven; Eindhoven School of Education, Eindhoven, Nederland

25. New York Room IIdi 14:00 – 14:45

Ontwerp- en onderzoeksvaardigheden staan in veel lerarenopleidingen centraal. Maar wat betekent dat nu, en met welke visie? Hoe kunnen we dit zo goed mogelijk in de opleiding vormgeven? Vanuit mijn deelname aan de Leergang onderwijskundig leiderschap en de verkenningsfase van mijn onderwijskundig curriculumproject schijn ik licht op deze vragen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
academische docenten, ontwerpen en onderzoeken, verkenning

Keurmerk Wereldburgerschap op de lerarenopleiding Basisonderwijs.

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)432Koen de Jonge, Nuffic, Den Haag, Nederland; Astrid Van Schoonacker – de Groot , Hogeschool Leiden, Leiden, Nederland

26. Tokyo Roomdi 14:00 – 14:45

Op elke opleiding voor leraren basisonderwijs wordt aandacht gegeven aan burgerschap. Sommige Hogescholen willen echter een stap verder gaan. Daarvoor is het Nuffic Keurmerk Wereldburgerschap. Wat de studenten doen en hoe het curriculum er uit ziet om uiteindelijk het extra certificaat te halen hoor je in dit praktijkvoorbeeld.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Keurmerk, Wereldburgerschap

Rekenen-wiskunde in het vmbo, een gezamenlijke verantwoordelijkheid

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)494Madeleine Vliegenthart, SLO, Amersfoort, Nederland; Vincent Jonker, Universiteit Utrecht, Utrecht, Nederland

Hal – Dome 3di 14:00 – 14:45

Zowel binnen de zich vernieuwende vakken (wiskunde 1 en wiskunde 1,2) als binnen de rest van het vmbo-programma (zowel avo- als beroepsgerichte vakken) is het van belang aandacht te besteden aan reken-wiskundige vaardigheden

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Rekenbewust vakonderwijs

In basisscholen en hogescholen praktijk maken van de onderzoekende houding!

Praktijkvoorbeeld (45 minuten)423Ingrid Paalman-Dijkenga, Viaa, Zwolle, Nederland; Renske Tijhof, Viaa, Zwolle, Nederland

Hal- Dome 1di 14:00 – 14:45

In het lectoraat Goede Onderwijspraktijken wordt in gezamenlijkheid met scholengroep Hannah, onderzoek naar de onderzoekende houding van leraren, leerlingen, studenten en docent-onderzoekers. Dit wordt ieder jaar gedaan aan de hand van een ‘wicked problem’. Samenwerken, onderzoeken en creativiteit staan centraal. Betrokkenen worden uitgedaagd om tot een innovatieve oplossing te komen.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Fricties, Onderzoekende houding, Samenwerken

15:00 – 15:45 Rotterdamse kanjers

ROTTERDAMSE KANJER Onderzoekend vermogen in actie: Samen werken aan Praktijkonderzoek in Onderwijsregio Haaglanden

Rotterdamse kanjers543Michiel Dam, ICLON, Universiteit Leiden, Leiden, Nederland; Sunaina Bhawan, Dalton Den Haag, Den Haag, Nederland

01a. Rotterdam Hall 1di 15:00 – 15:45

In deze workshop gaan we in op hoe het ontwikkelen van onderzoekend vermogen meer betekenis kan krijgen via samenwerking tussen lerarenopleidingen en scholen in de regio. Op deze manier sluiten onderzoeksthema’s aan bij de specifieke uitdagingen en behoeften van de scholen.

4. Regie, autonomie en leiderschap
samenwerking in de onderwijsregio

ROTTERDAMSE KANJER Geef ieder kind een stem met muziek!

Rotterdamse kanjers548Melissa ’t Hart, Zangexpress, Rotterdam, Nederland

02. Veder Roomdi 15:00 – 15:45

Muziek draagt bij aan het creëern van gelijke kansen voor kinderen. In Rotterdam brengt Zangexpress muziek in de scholen, ‘teach the teacher’ via een digitaal platform. en scholenkoren bijeen. Kinderen uit verschillende wijken en leefgebieden werken toe naar een mooi optreden. Liedjes uit alle windstreken brengen verbinding in de klas, door te zingen wordt er gewerkt aan het zelfvertrouwen. Zingen bevordert de lees en spreekvaardigheid. Bovendien zit er in veel kinderen muzikaal talent, dat mag gezien worden ook door de leerkracht.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Taal, Zelfvertrouwen

ROTTERDAMSE KANJER De Rotterdamse Leesbevorderaars

Rotterdamse kanjers535Noëlle Engels, Theresia, Rotterdam, Nederland; Lara Sitton, De Bergse Zonnebloem, Rotterdam, Nederland; Monique Romijn, Willibrord, Rotterdam, Nederland

03. Mees Room IIdi 15:00 – 15:45

Als je de workshop van de Rotterdamse leesbevorderaars bezoekt, kan het niet anders dat je geïnspireerd weggaat, en je daarna eigenlijk meteen naar de boekhandel wil!

Onze workshop is bedoeld voor iedereen die goede boeken en teksten wil gaan gebruiken in de klas, of dat al doet.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Lezen

ROTTERDAMSE KANJER Mentoren op Zuid – iedere leerling een mentor

Rotterdamse kanjers541Raisri Roekalea, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland

04. Mees Room Idi 15:00 – 15:45

Studenten en leerlingen werken samen aan een betere toekomst door middel van één-op-één mentoring. Ons doel: de kansen van leerlingen die opgroeien in een kwetsbare omgeving vergroten.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Éénopéén begeleiding

ROTTERDAMSE KANJER Maak kennis met het hbo tijdens je mbo

Rotterdamse kanjers550Carmen Tempelaars, Hogeschool Inholland; Jeroen Audier, Albeda; Robbert Palm, Albeda; Robbert Palm, Albeda; Simone Admiraal, Zadkine; Daphne Kuiters, Zadkine

05. Penn Room IIdi 15:00 – 15:45

Met het unieke project Fast-Track Legal bieden Inholland, Albeda en Zadkine kansrijk onderwijs aan. Gedurende dit traject worden mbo-studenten middels een zachte landing voorbereid op het hbo. Daarnaast zorgt dit traject voor een versnelling van één jaar binnen hun hbo-opleiding. We vertellen jullie graag over de totstandkoming van ons unieke traject.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Doorstroom, kansrijk, ontschotting

ROTTERDAMSE KANJER (On)gezien talent

Rotterdamse kanjers552Paul Pos, Willem de Kooning Academy, Rotterdam, Nederland; Evita de Roode, Willem de Kooning Academy, Rotterdam, Nederland

06. Penn Room Idi 15:00 – 15:45

Hoe kunnen docenten zelf bijdragen aan de her- en erkenning en ontwikkeling van talent voor het het (kunst)vakonderwijs? In een interactieve presentatie van een Comenius Onderzoek naar de rol van docenten in talentontwikkeling verkennen we de uitdagingen en oplossingen om als docent van poortwachter een verbinder te worden.

2. Kansrijke schoolloopbanen
docentrol, selectie, Talentontwikkeling

ROTTERDAMSE KANJER Van ‘Taalfitness’ naar AI: De Transformatie van Taalonderwijs

Rotterdamse kanjers544Toon Otten, Hogeschool Inholland, Rotterdam, Nederland

11. J.F. Staal Roomdi 15:00 – 15:45

Deze workshop laat zien hoe een traditionele ’taalfitnessapp’, gericht op het verbeteren van taalvaardigheid voor studenten met verschillende taalachtergronden, is uitgegroeid tot innovatieve AI-tools die het onderwijs vernieuwen. Naast een demonstratie gaan deelnemers in een groepsactiviteit ook educatieve toepassingen met AI ontwerpen.

3. Digitalisering en onderwijs
AItools, innovatief, ontwikkelen taalvaardigheid

ROTTERDAMSE KANJER Klasse-gesprek op de vloer, woorden én daden!

Rotterdamse kanjers536Monique van den Heuvel, Hogeschool Rotterdam, Rotterdam, Nederland; Tjitske Veenstra, Binnenboord, Zwolle, Nederland

12. Blue Roomdi 15:00 – 15:45

Bij Klasse-gesprek op de vloer ga je spelen met pedagogiek. Je leert je eigen handelen te koppelen aan pedagogische begrippen en je experimenteert met handelingsalternatieven door middel van spel en reflectie.“Je moet steeds in het moment reageren, maar hoe weet je nou of je het juiste doet?”

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
pedagogische handelen, Spelen

ROTTERDAMSE KANJER Van Excel naar excellentie: Transformeer je studentenbegeleiding met Scout

Rotterdamse kanjers546Diego van Parreren, Wolfert Lyceum, Bergschehoek, Nederland; Joeri Goedegebuur, Heisa, Rotterdam, Nederland; Caine Boelhouwer, Heisa, Rotterdam, Nederland

14. Van Walsum Roomdi 15:00 – 15:45

SCOUT is een innovatieve webapplicatie, ontwikkeld in samenwerking met Heisa. SCOUT maakt het voor schoolopleiders, instituutsopleiders en coördinatoren mogelijk om op een veilige en efficiënte manier de voortgang van studenten te monitoren en hen te matchen met de juiste stageplekken.

4. Regie, autonomie en leiderschap
studentenvolgsysteem

ROTTERDAMSE KANJER Heilige Boontjes: Exclusieve koffie, inclusief verhaal!

Rotterdamse kanjers537Samantha Nuninga, Heilige Boontjes, Rotterdam, Nederland

15. Van der Veeken Roomdi 15:00 – 15:45

Heilige Boontjes biedt kansen en Perspectief! In het Grand Cafe aan het Eendrachtsplein 3 te Rotterdam, serveren we niet alleen koffie, taart en lunch. We leiden jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt (kansarme jongeren) op tot horecamedewerker of barista en coachen hen bij persoonlijke groei en ontwikkeling.

4. Regie, autonomie en leiderschap
kansen(on)gelijkheid, perspectief

ROTTERDAMSE KANJER Programmatisch toetsen & stage

Rotterdamse kanjers167Rianne Vierboom, Erasmus Universiteit Rotterdam – EMPO, Rotterdam, Nederland; Rob Kickert, Erasmus Universiteit Rotterdam – EMPO, Rotterdam, Nederland

17. Van Oldenbarnevelt Roomdi 15:00 – 15:45

Binnen de Educatieve Master Primair Onderwijs (Erasmus Universiteit Rotterdam) maken we gebruik van programmatisch toetsen. In dit praktijkvoorbeeld leer je over hoe wij dit aanpakken met een focus op de stagebegeleiding en het bevorderen van autonomie.

4. Regie, autonomie en leiderschap
Autonomie bevorderen, Programmatisch toetsen, Stagebegeleiding

ROTTERDAMSE KANJER Goud Onderwijs: Een Gouden Kans voor Lerarenopleiders

Rotterdamse kanjers549Edwin Vugt, Goud Onderwijs / CED-groep, Rotterdam, Nederland; Mieke den Hertog, Goud Onderwijs / CED-groep, Rotterdam, Nederland

18. Diamond Room Idi 15:00 – 15:45

Met dit praktijkvoorbeeld duiken we in het concept van Goud Onderwijs a.d.h.v. de drie succesfactoren: effectieve organisatie, sterk curriculum en een positief schoolklimaat. Een ervaringsdeskundige deelt inspirerende verhalen van leerkrachten en stagiaires. Ontdek wat Goud Onderwijs vraagt van toekomstige leraren en hun opleiders, en wat ze kunnen verwachten op een Goudschool.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek
Duurzame onderwijsontwikkeling, Feedback, Leerwinst

ROTTERDAMSE KANJER Regiegroep ouderbetrokkenheid 3.0

Rotterdamse kanjers547Seher Kilic-Baspinar, Islamitische basisschool Al-Ghazali, Rotterdam, Nederland; Hakima el Hajjami, Islamitische basisschool Al-Ghazali, Rotterdam, Nederland; Saliha Akbulut, Islamitische basisschool Al-Ghazali, Rotterdam, Nederland

19. Diamond Room IIdi 15:00 – 15:45

In de wet is opgenomen dat ouderbetrokkenheid van groot belang is voor het succes van de leerlingen. Op Al-Ghazali hebben wij een goed functionerende regiegroep ouderbetrokkenheid 3.0 en wij nemen u graag mee in deze ontwikkeling waarbij we ingaan op de kracht alsmede de uitdagingen hiervan.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek

ROTTERDAMSE KANJER Opleiden & Professionaliseren in Den Haag: Samen doen we het beter!

Rotterdamse kanjers545Gabi Holtgrefe-Eising, Haags Inductie Programma, Den Haag, Nederland; Alette Boone-Schuurman, Haags Inductie Programma, Den Haag, Nederland

26. Tokyo Roomdi 15:00 – 15:45

De wens tot nauwere samenwerking tussen de opleidingsscholen vo, heeft geleid tot het gezamenlijk ontwikkelen van één aanvullend bestuursoverkoepelend inductieprogramma: het Haags Inductie Programma (HIP). Hoe pak je het opzetten van zo’n programma aan? Hoe kan zo’n programma eruitzien?

4. Regie, autonomie en leiderschap
Begeleiding, Professionalisering

ROTTERDAMSE KANJER Excelsior Foundation biedt kansen voor ontwikkeling

Rotterdamse kanjers542Iris de Iongh, Excelsior Foundation, Rotterdam, Nederland; Frank Vijg, Excelsior Foundation, Rotterdam, Nederland

Hal – Dome 1di 15:00 – 15:45

Excelsior staat bekend als een ontwikkelplatform waarin wij iedereen de kans bieden om te ontwikkelen. Dit doen we in duurzame samenwerking met de wijken, het bedrijfsleven en de stad. We nemen je mee in welke kansen er worden geboden en waar wij als voetbalclub met elkaar het verschil maken in een stad als Rotterdam.

2. Kansrijke schoolloopbanen
Ontwikkelkansen bieden, samenwerking in de stad, voetbal

ROTTERDAMSE KANJER Het bewustzijn en de stem van Rotterdamse kinderen en jongeren vergroten

Rotterdamse kanjers540Elena Carmona van Loon, Young Academy of Life, Vlaardingen, Nederland; Kim Donkers, Young Academy of Life, Vlaardingen, Nederland

Hal – Dome 2di 15:00 – 15:45

Het hebben van een ‘dikke identiteit’ is voor kinderen en jongeren nodig om de hedendaagse uitdagingen van het leven aan te gaan. Hoe kun je hen in dat proces regieversterkend ondersteunen?

4. Regie, autonomie en leiderschap
bewustzijnsvergrotend, dikke identiteit, Regieversterkende vraagtechniek

ROTTERDAMSE KANJER Ruimte scheppen voor pedagogische gesprekken in een grootstedelijke context

Rotterdamse kanjers539Pieter Boshuizen, Thomas More Hogeschool, Rotterdam, Nederland

Hal – Dome 3di 15:00 – 15:45

Rotterdam is een bruisende stad! Het Dokhuis, het NIVOZ en het lectoraat Professionaliseren met Hart en Ziel, zetten zich in om in die dynamische context ruimte te maken voor pedagogische bezinning en verbinding. In deze workshop geven we een plek aan Rotterdamse pedagogische verhalen en gaan we daarover in dialoog.

1. Pedagogiek, didactiek en vakdidactiek